AKDENİZ’DE BİR GÖÇMEN TRAJEDİSİ DAHA!

İçişlerinden Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Ylva Johansson, Çarşamba günkü alaboranın, Akdeniz’deki ‘gelmiş geçmiş en kötü trajedi’ olabileceğini söyledi.

Geçen hafta Yunanistan açıklarında Akdeniz’de son yılların en büyük trajedilerinden biri haline gelen göçmen teknesi felaketinin ele alınma şekline yönelik öfke büyüyor. Felaket, erken seçimlere bir hafta kala ülkenin siyasi gündemine hakim durumda.

Yunan Sahil Güvenliği, Çarşamba günü Yunanistan’ın güney yarımadasında batan ve muhtemelen yüzlerce göçmenin ölümüne yol açan balıkçı teknesine yaklaşımı ilgili artan sorularla karşı karşıya. BM’nin göç ve mülteci dairelerine göre, yaklaşık 80 kişinin enkazda hayatını kaybettiği biliniyor ve yüzlerce kişi hala kayıp.

Eleştirmenler, olay anında Yunan makamlarının geminin alabora olmasını önlemek için daha hızlı hareket etmesi gerektiğini söylüyor. Hayatta kalanların ifadelerine göre Yunan Sahil Güvenlik ekipleri tekneyi gemiye bağlayıp çekmeye çalıştı ve teknenin sallanmasına neden oldu. Ancak Yunan makamları bu iddiaları şiddetle reddediyor.

Raporlara göre tekne, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 750 kadar yolcu taşıyordu. Avrupa Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı Frontex’e göre, çoğu gemi batarken güvertenin altında mahsur kaldı. Frontex, “Gemi aşırı derecede kalabalıktı” dedi.

Batan gemiden yaklaşık 100 kişinin kurtulduğu biliniyor. Yetkililer hafta sonu kurbanları ve hayatta kalanları aramaya devam etti.

Avrupa Komisyonu’nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson Cuma günü yaptığı açıklamada, felaketin Akdeniz’de “gelmiş geçmiş en kötü trajedi” olabileceğini söyledi. Bu yılın başından bu yana Libya’dan Avrupa’ya giden göçmen teknelerinin sayısında büyük bir artış olduğunu söyledi.

Frontex Cuma günü yaptığı açıklamada, Çarşamba günü alabora olduğu sırada herhangi bir acente uçağı veya teknesinin bulunmadığını söyledi. Ajans, bir Frontex uçağının gemiyi fark etmesi üzerine Yunan ve İtalyan makamlarını gemi hakkında uyardığını, ancak Yunan yetkililerin ek yardım teklifini geri çevirdiğini söyledi.

Yunanistan, Orta Doğu, Asya ve Afrika’dan yüzbinlerce insanın sığınma talebinde bulunmak umuduyla Kıta boyunca binlerce mil seyahat ettiği 2015’ten bu yana Avrupa’nın göç krizinin ön saflarında yer alıyor.

Göç ve sınır güvenliği, Yunan siyasetinde tartışmaların kilit konular olmuş durumda. Çarşamba günkü enkazın ardından 25 Haziran’daki genel seçimlere bir hafta kala güvenlik konuları gündemin ilk sıralarına sıçradı.

Yunanistan şu anda geçici bir hükümet tarafından yönetiliyor. Geçen aya kadar iktidarda olan muhafazakar Yeni Demokrasi yönetimi altında ülke sert bir göç politikası benimsedi. Mayıs ayı sonlarında AB, Yunanistan’ı yasa dışı sınır dışı etme iddialarına ilişkin bir soruşturma başlatmaya davet etti.

Önümüzdeki Pazar günü yapılacak oylamanın ardından başbakanlık ofisine dönmesi beklenen Yeni Demokrasi lideri Kyriakos Miçotakis, bunun yerine “insan pisliği” olarak adlandırdığı insan kaçakçılarına yöneltilmesi gerektiğini söyleyerek Yunan makamlarına yönelik eleştirilerini şiddetle eleştirdi.

“Bazı sözde [mülteci ve göçmenlerle] dayanışma içinde olanların [Sahil Güvenliğin] görevini yapmadığını ima etmeleri çok büyük haksızlık. … Bu insanlar orada … insan hayatını kurtarmak ve sınırlarımızı korumak için dalgalarla savaşıyorlar,” dedi.

Yunan makamları, aralarında tekneyi Libya’dan ayarlayan kaçakçılar olduğu da düşünülen gemideki kişilerin yardımı reddettiğini ve İtalya’ya ulaşmakta ısrar ettiğini iddia etti. Bu nedenle, Yunan Sahil Güvenliği gemiyi alabora olmadan önce 15 saatten fazla izlemesine rağmen müdahale etmedi.

Solcu Syriza partisi yaptığı açıklamada: “Yetkililerin ne gibi emirleri vardı da bu ‘pisliklerden’ biri izin vermediği için müdahale etmediler? Filikalara neden bir kurtarma operasyonuna hemen yardım etmesi için emir verilmedi? … Neden can yelekleri dağıtılmadı … ve neden Frontex yardımı talep edilmedi?” gibi sorular yöneltti.

Tehlikedeki göçmenlere yardım eden bir aktivist ağı olan Alarm Phone, Yunan makamlarının tekne alabora olmadan saatler önce defalarca uyarıldığını ve kurtarma kapasitesinin yetersiz olduğunu söyledi.

WDR’nin göçmenlerin ifadelerine dayandırdığı bir rapora göre, tehlike altındaki gemiyi çekmek için girişimlerde bulunuldu, ancak bu süreçte tekne sallanmaya ve batmaya başladı. Hayatta kalanların benzer ifadeleri Yunan medyasında yer aldı.

Yunanistan’ın news247.gr internet sitesinde yer alan bir habere göre, gemi batmadan önce en az 11 saat Pylos kenti açıklarında aynı noktada kaldı. Rapora göre, haritadaki konum, geminin Yunan Sahil Güvenliğinin söylediği gibi İtalya’ya doğru “sabit bir rota ve hızda” olmadığını gösteriyor.

Yunanistan Sahil Güvenliği, başlangıçta tekneyi çekmek için herhangi bir çaba olmadığını söyledikten sonra Cuma günü, bir devriye gemisinin yaklaştığını ve gemiyi birkaç dakika süren bir prosedüre sokmak için “küçük bir şamandıra” kullandığını ve ardından geminin bizzat göçmenler tarafından çözüldüğünü söyledi.

Sahil Güvenlik sözcüsü Nikos Alexiou teşkilatı savundu. “İçinde bu kadar çok insan olan bir gemide, onlar istemeden, herhangi bir işbirliği olmadan şiddetli bir yönlendirme yapamazsınız” dedi.

Alexiou, operasyonun bir videosunun mevcut olmadığını söyledi.

Geminin alabora olmasıyla ilgili olarak çoğu Mısır uyruklu 9 kişi, yasa dışı göçmen kaçakçılığı yapmak amacıyla suç örgütü kurmak, gemi kazasına neden olmak ve hayatı tehlikeye atmakla suçlandı. Yunan adli makamlarına göre sanıklar Pazartesi günü hakim karşısına çıkacaklar.

AB’den Johansson Cuma günü düzenlediği basın toplantısında, “Maalesef bunun olacağını ön görüyorduk çünkü yılın başından bu yana, bu balıkçı teknelerinin Libya’nın doğusundan ayrılmasıyla ilgili yeni bir işleyiş şekli var” dedi. “Ve bu yıl bu kaçak gidişlerde yüzde 600’lük bir artış gördük” diye ekledi.

Yunanistan Yüksek Mahkemesi Savcısı Isidoros Dogiakos, gemi enkazıyla ilgili yürütülen soruşturmalarda mutlak gizlilik çağrısında bulundu.

Geçtiğimiz hafta Yunanistan’ın farklı kentlerinde binlerce kişi olayın ele alınışını ve Yunanistan ile AB’nin göç politikalarını protesto etmek için sokaklara döküldü. Pazar günü için daha fazla protesto planlandı.

ÇEVİREN: Abdulkadir BEKDEMİR

KAYNAKÇA: https://www.politico.eu/article/migrant-boat-disaster-mediterranean-greece-tragedy-elections-hellenic-coast-guard/