Avrasya

Bosna Mostar’da 12 yıldır ilk kez etnik partiler hakim

Mirat Haber Ajansı

20 Aralık seçimlerinin ön sonuçlarına göre, Bosna-Hersek’in etnik açıdan bölünmüş kenti Mostar’da 12 yıldır yapılan ilk yerel seçimlerde en çok oyu alan milliyetçi Boşnak ve Hırvat partileri çıkardı. Ancak çok toplumlu BH Bloğu da dahil olmak üzere daha küçük siyasi partiler de 35 üyeli belediye meclisinde sandalye kazanarak onlara, üçte iki çoğunluk desteğini alması gereken bir sonraki belediye başkanını belirlemede potansiyel bir liderlik rolü sağladı. Koronavirüs pandemisi ve sağlık protokollerinin gölgesinde yapılan oylamada katılım sadece yüzde 55 oldu. Osmanlı döneminden kalma mimarisi ve Neretva Nehri üzerindeki pitoresk köprüsüyle tanınan Mostar’ın 100.000 kişilik nüfusu, büyük ölçüde batısındaki çoğunlukla Katolik Bosnalı Hırvatlar ve doğusundaki Müslüman Boşnaklar arasında bölünmüş durumda.

1992-95 Bosna Savaşı’nın büyük bölümünde Bosnalı Hırvatlar ve Boşnaklar etnik Sırplara karşı müttefik olmuşlardı, ancak iki toplum da Mostar konusunda aralarnıda şiddetli çatışmalara girdi. Mostar, yetkililerin Bosna Anayasa Mahkemesi’nin kentin güç paylaşım yapısının anayasaya aykırı olduğu ve reforma ihtiyaç duyduğu yönündeki 2010 kararını uygulayamamaları nedeniyle 2008’den beri belediye anketleri düzenlemiyor. Seçimlerin yokluğunda, baskın etnik partiler, Boşnak Demokratik Hareket Partisi (SDA) ve Hırvat Demokratik Birliği (HDZ), bölgelerini ayrı hizmetlere sahip kurumlar, posta şirketleri, üniversiteler ve hastaneler gibi yönetti. HDZ’den Ljubo Besliç, görev süresi 2013’te sona erdiğinden beri Mostar belediye başkanı olarak görev yaptı ve çok az gözetim altındayken, kent sakinlerine yönelik hizmetler kötüleşti. Uzun süredir ertelenen oylama, SDA ve HDZ’nin Haziran ayında kent için yeni bir tüzük üzerinde anlaşmaya varması sonrasında geldi. Çıkmaz, 2019’da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Bosna’yı seçim yasasını değiştirmemesi ve Mostar’da belediye seçimlerine izin vermemesi nedeniyle kınaması sonrasında çözüldü. Bu davada mahkeme, Mostar’ın hukuki meselesinin belediye seçimlerinde oy kullanmasını veya aday olmasını engellediğini bir davada savunan Mostarlı öğretmen ve siyasetçi Irma Baralija’nın lehine karar verdi. Seçmenler, altı etnik temelli seçim birimi ve bir merkezi şehir bölgesi arasından 35 belediye meclisi üyesi seçti. Seçim komisyonu şimdiye kadar sadece merkez bölge için ön sonuçları sundu, ancak sonuçların şehir genelinde geçerli olması bekleniyordu.