Fransa 4 asır Avrupa’daki stratejik müttefikimizdi

Macron Fransa’sının AB, Soykırım, Libya, Mavi Vatan, Karabağ konularında hep karşımıza çıkması tarihsel komplekslerin de payı var.

Prof. Dr. Kutluk Özgüven

Fransa Osmanlı Türkiyesi ilişkileri iyi başlamamıştı. Yıldırım Bayezid karşısına Niğbolu’da çıkan muazzam haçlı ordusu Avrupa’nın her yerinden şövalye ve asker içerse de kumandası Fransa’daydı. Feci şekilde mahvolması 14. yüzyıl sonunda Fransız askeri düşüncesinin iflası oldu. Kısa süre sonra yenilmez Fransız şövalyelerini İngiliz okçu ordusu da Agincourt’ta aynı taktiklerle bitirdi. Niğbolu ve Agincourt, Avrupa ortaçağ şövalyeliği, dolayısıyla feodaliteyi sona erdiren iki savaştır.
Ancak bu savaştan sonra 400 yıl  Fransa ile hiç savaşmadığımız gibi çok yakın iki ülke olduk. Ortak düşman Avrupa’nın ortasındaki Alman halklar ve bunların en zengin ve güçlüsü olan, kendini Kutsal Roma-Alman İmparatoru olarak nitelendiren Hapsburglulardı. 
Gümüş madenlerini ve evlilikler yoluyla Fransa, Hollanda, Almanya ve İtalya’nın çoğunu kontrol eden Hapsburg imparatoru 5. Karl, bir savaşta Fransa kralı Fransua’yı tutsak almıştı. Kralın ricası üzerine Türkiye araya girince, bir de savaşla tehdit edince bizim Nemçe dediğimiz Almanlar (o zaman Avusturya en has Alman ülkesi kabul ediliyordu) onu serbest bıraktılar. Bu şekilde siyasette, ekonomide, istihbaratta yüzyıllarca sürecek Türk Fransız işbirliği başladı. Kral hastalanınca bile Padişah’tan yardım istiyordu.
Türkiye o zamanlar bize daha fazla çıkar sağlayan kapitülasyonlarla özel ticaret hakları verdi. Fransa limanlarını açtı. Birlikte aşırı güçlenen Hapsburgların kıta Avrupasını ele geçirmesini engellediler. Hatta birlikte, biraz da İsveç ve İngiliz katkısıyla 30 yıl savaşlarında Protestanları desteklediler.
Fransa’nın savaşlarda, ticarette Müslüman Osmanlıyı da Protestan prenslikleri de destekleyip Katolik İmparatoruna, İspanya’ya ve Avusturya’ya köstek olması hep ihanet olarak eleştirildi. Ancak Fransa kralları Papa tarafından aforoz edilecek eylemlerin hep bir adım gerisinde durdu.
Tarihte Büyük Türk Savaşı denen 1683-1699 16 yıl savaşlarına giderken de böyle oldu. Plana göre giderek güçlenen Almanlar tamamen bitirilecek, Hapsburgların ve irili ufaklı yüzlerce Alman prensliği toprakları Osmanlılar ve Fransa arasında paylaşılacaktı. Bu sayede Batı Avrupa Fransa’nın, Orta Avrupa Türkiye’nin olacaktı. Belki bazı Atlantik limanları da Amerika’ya serbestçe açılmamıza, bir deniz imparatorluğu olmamıza izin verecekti. En azından Merzifonlu’nun çılgın projesi bu yöndeydi. 1683 Viyana ve Prag, 1684 Münih, Ragusa, Venedik, 1685’te Alman ovasındaki kasaba prensliklerinin ardı ardına düşmesi, bir yandan Fransa’nın Belçika, Hollanda, İsviçre, Lombardiya’da ilerlemesi, 1686 veya ertesi yıl onlar Amsterdam biz Hamburg. O kadar kendinden emin bir plandı ki nasıl olsa en geç Ağustos’ta garanti düşecek Viyana’ya yerleşimci aileler ve fetihten sonra kışın içilecek tonlarca kahveyle gidildi. Merzifonlu, diğer Alman kentlerinin direniş yapmaması için Viyana’nın yağmalanmasını yasakladı. Sadrazam büyük bir stratejist ama kötü bir taktisyendi. Felâket de bundan doğdu.
16 yıl savaşları başında Fransa Kralı aforoz olmamak için Papa’nın kutsayıp kiliselerde dua ettirdiği Viyana konusunda askeri bir destek vermedi. Kendinden emin İstanbul hükümeti de zaten bunu istemedi. Ama Batı Avrupa’daki kendi savaşlarını başlattı.
Fransa Başkenti Paris’te Türkler çok güçlü bir kültürel varlığa sahipti. Balenin de öncüsü kabul edilen Parisli İtalyan asıllı müzisyen Lully,  Türk kültürel ve ekonomik tahakkümünden bıkkınlığını bizde Kibarlık Budalası olarak bilinen sonradan Moliere adaptasyonu da olan operasında kızını Sultan’ın haremine sokmaya çalışan bir Türk hayranı Fransız zengini tiplemesini işler ve Türklerin Fransa’daki bu varlığına isyan eder.
Fransa’nın Türk hayranlığı eğer dünya birleşse başkenti İstanbul olur diyen Napoleon Bonaparte ile devam etti. O Mısıra çıkıp da Filistin’i almaya kalkışsa da Rusya savaşında ona destek verdik, Romanya’yı geri aldık. Ancak Kırım harbinden sonr Fransa ile yardımlaşmadık, 1. Dünysa Savaşı’nda Çanakkale’de ve Kurtuluş Savaşı’nda Antep, Maraş, Urfa, Halep’te çarpıştık.
Fransa tarihte “Avrupa medeniyetinde Türk işbirlikçisi” suçlamasından kurtulmak için en son olumlu işbirliği olan 2. Ankara Anlaşması’ndan sonra, son 50 yılda kraldan çok kralcı bir Türk düşmanlığını benimsedi. Geçen hafta ölen Valery Giscard d’Estaing döneminde ASALA desteği, Mitterandt döneminde Madam’ın PKK hâmiliği, Chirac’ın Soykırım propagandası, rezil özel yaşamlarıyla ünlü çapsız krallar Sarko, Hollande ve Macron’un AB sürecimizi durdurması ve en son da Libya, Akdeniz, Ermenistan çıkışları. Tevekkeli değil Yunanistan’da yapılan en sevilen Avrupa ülkesi anketlerinde Fransa uzun süredir açık ara birinci çıkmakta.
Fransa tıpkı Niğbolu savaşındaki çağdışı kalmış yenilgiye mahkûm kalın kafalı şövalye komutanlar gibi Haçlı orduları yönetmeye kalkışıyor. Oysa onun için en akıllıcası 1. Fransuva gibi dostluk ve işbirliği başlatacak bir mektubu kaleme almasıdır. Fransa yüzyıllarca olduğu gibi yeniden İngiltere ıle Almanya arası mücadelelerde süslü bir yastık olmak istemiyorsa adres bellidir.