Hiperaktif mi, Hareketli mi, Çocuk mu?

Hiperaktivite bir öğrenme güçlüğü olmamakla birlikte öğrenmeye engel olan davranışsal, dürtüsel ve dikkatin sürdürülemediği biyolojik, genetik kökenli farklı yapılanma gösteren beyin fonksiyonudur.

Çocuklar gelişim itibari ile yetişkinlere kıyasla çok daha fazla hareketli küçük insanlardır. Bu normal derecede ki haraketlilik çocukları yeterince tanıyamayan insanlar ve ebeveynler gözünde bazen sorun olarak değerlendirilebilir. Bazı çocuklar ise normalin üzerinde haraketlidirler ve bu aşırı haraketlilik Onların çocukluğu ile açıklanıp aile tarafından görmezden gelinebilir. Bazı çocuklar ise çok haraketliliğe değil hiperaktiviteye sahiptirler ve fark edilmedikleri zaman sıkıntı yaşarlar. Çocukların haraketliliklerini ve derecelerini biraz anlatmaya çalışalım.

Haraketli Çocuk

Çocuklar yetişkinlere kıyasla çok daha fazla enerjiye sahiptirler. Bu durum da Onlarda daha çok hareket etme ihtiyacı doğurur. Çocuklar her gün uyumaya, yemek yemeğe ihtiyaç duydukları gibi koşmaya zıplamaya da muhtaçtırlar. Ancak özellikle büyük şehirlerde küçük apartmanlarda yetişen çocuklar enerjilerini boşaltma imkânı bulamazlar. Okullarda çok uzun ders süresince çocuktan oturması istenir, okul çıkışı yürüyerek, koşarak değil okul servisi ile dönmesi mecburidir. Eve geldikten sonra yine masa başında yemek yemesi ve sonrasında odasında ders çalışması beklenir. Yeni yüzyılın çocuğuna oyun diye yine oturarak oynayacakları bilgisayar oyunları öğretilir, gezme olarak büyük avm ler sunulur. Günlük koşma ve zıplama ihtiyacı karşılanamayan çocuk ise enerjisini boşaltmak için ebeveynler tarafından yaramazlık olarak isimlendirilecek hareketler yapmak zorunda kalır. Oysaki haraketlilik, çocuğu çocuk yapan bir özelliği ve karşılanması gereken en elzem ihtiyacıdır. O halde bir ebeveyn çocuğum bu gün yeterli beslendi mi diye düşündüğü gibi çocuğum bu gün yeterince enerji boşaltabildi mi diye de düşünmek zorundadır.

Aşırı Haraketli Çocuk

Haraketlilik çocuğu çocuk yapan karşılanması elzem bir özelliğidir. Ancak haraketlilik kontrolsüzlük demek değildir. Haraketlilik saygısızlık demek değildir. Bazı aşırı hoşgörülü ya da ilgisiz ebeveyn tutumları çocukları aşırı haraketli olmaya yönlendirir. Bu tür ailelerde çocuklara nerde nasıl davranacakları, ses tonlarını ortamlara göre nasıl ayarlayacakları ve uyulması gereken toplumsal kurallar öğretilmez. Çocuk ses yapılmaması gereken ortamlarda bağıra bağıra konuşur, misafir olduğu evin altını üstüne getirir, herkes sıra olmuşken sırayı bozar, istediği hemen olsun ister sabretmez yine de yetişkinleri tarafından uyarı almaz. Her hareketi hoşgörü ile karşılanan çocuk ise hareketlerini kontrol edebilme becerisi kazanmaz. Bu tür çocukların haraketlilikleri enerji fazlalığından değil doğru eğitim almayışlarındandır.

Hiperaktivite

Hiperaktivite denilince akla ilk gelen; yerinde duramayan, çok hareketli ve aceleci olan; yaşına, bulunduğu ortamdaki diğer çocuklara göre aşırılık gösteren durum tanımlanır. Hiperaktivite bir öğrenme güçlüğü olmamakla birlikte öğrenmeye engel olan davranışsal, dürtüsel ve dikkatin sürdürülemediği biyolojik, genetik kökenli farklı yapılanma gösteren beyin fonksiyonudur. Daha anne karnındaki fazla haraketlilik ve bebeklik dönemindeki huzursuzluklarla kendini göstermeye başlar. Yani hiperaktivite son birkaç yıldır ailelerin haraketli çocuklarına verdiği isim değil, ciddi, tedavi edilmesi gereken bir beyin fonksiyonudur. Hiperaktiviteye sahip çocuk işine gelmeyen değil herhangi hiçbir şeyde dikkatini birkaç dakika toplayamayan, dikkat çekmek için değil dürtülerini kontrol edemediği için aşırılıklar yapan, kuralları umursamadığı için değil enerji fazlalığı yüzünden sakin duramayan çocuklardır. Hiperaktif bir çocukla hiperaktif olmayan bir çocuğa aynı şartları sunmak adalet olmayacağı için hiperaktif çocuklar uzman desteğine ihtiyaç duyar.

Ebeveynlerin ise çocuklarını doğru yetiştirmesi, Onları tanıması, olası herhangi bir sorunu erken fark etmelerini sağlayacaktır. O halde çocuklarımıza vakit ayıralım, Onları tanımaya, doğru yetiştirmeye çalışalım.

Peygamber efendimizin anne babanın evladına duası peygamberin ümmetine duası gibidir hadisini sıklıkla hatırlayıp Onlar için dua edelim

Gelişen Olaylara İslami Bakışın Adresi