İSRAİL PARTİLERİ NETANYAHU’NUN “U” DÖNÜŞÜNÜN ARDINDAN ADALET REFORMLARINI TARTIŞIYOR

Yargı revizyonu müzakerelerine ilişkin kuşkular devam ediyor. Başbakan Benjamin Netanyahu pazartesi günü ülke çapında yapılan grev karşısında baskılara boyun eğdi.

KUDÜS: İsrail’in aşırı sağcı hükümeti ve muhalefet partileri, ülkenin son yıllardaki en ciddi iç krizinde genel greve ve kitlesel protestolara yol açan tartışmalı yargı reformları konusunda çarşamba günü ikinci gün görüşmelere hazırlanıyordu.

Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini kısıtlayacak ve siyasetçilere yargıçların seçiminde daha fazla yetki verecek olan yargı revizyonuna ilişkin müzakereler üzerindeki şüpheler devam ediyor.

Endişelerini dile getiren birkaç İsrailli müttefikten biri olan ABD Başkanı Joe Biden, Netanyahu’yu iyi niyetle müzakere etmeye çağırdı ve reformları basitçe ilerletmemesi konusunda uyardı.

Hükümet ile iki ana merkez muhalefet partisi olan Yesh Atid ve Ulusal Birlik Partisi arasındaki görüşmelerin ilk günü salı günü Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un ev sahipliğinde gerçekleşti.

Cumhurbaşkanlığı ofisinden yapılan açıklamada, “Yaklaşık bir buçuk saat süren ve olumlu bir havada geçen toplantı sona erdi” denildi.

“Yarın (çarşamba), Cumhurbaşkanı Isaac Herzog toplantılar dizisine devam edecek” diye ekledi.

Başbakan Benjamin Netanyahu, ülkeyi bölen üç aylık gerginliğin ardından pazartesi günü ülke çapında yapılan grev karşısında baskılara boyun eğdi.

Grev havaalanlarını, hastaneleri ve daha birçok yeri vururken, on binlerce reform karşıtı Kudüs’teki parlamentonun önünde toplandı.

Başbakan yaptığı açıklamada “Halkımız arasında bir kırılmayı önleme isteğiyle, diyaloga zaman tanımak için tasarının ikinci ve üçüncü okumalarını durdurmaya karar verdim” dedi.

Yasama sürecini durdurma kararı, bir gün önce aynı adımı atma çağrısında bulunan savunma bakanını görevden aldığını açıklayan başbakan için dramatik bir U dönüşü oldu.

Bu adım İsrail’de kuşkuyla karşılandı ve İsrail Demokrasi Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunun başkanı bunun bir barış anlaşması anlamına gelmediğini söyledi.

Yohanan Plesner gazetecilere verdiği demeçte, “Bu daha ziyade, belki de yeniden toparlanmak, yeniden organize olmak, yeniden yönelmek ve sonra- potansiyel olarak- ileriye doğru hücum etmek için bir ateşkes” dedi.

Muhalefet lideri Yair Lapid pazartesi günü yaptığı açıklamada “bunun bir hile ya da blöf olmadığından” emin olmak istediğini söyleyerek temkinli bir tepki gösterdi.

Lapid’in Yesh Atid’i ve eski savunma bakanlarından Benny Gantz’ın Ulusal Birlik Partisi tarafından Salı günü yapılan ortak açıklamada, “yasanın Knesset’in (parlamento) gündemine alınması halinde” görüşmelerin derhal durdurulacağı belirtildi.

ABD Başkanı İsrail’in bölünmeyi derinleştiren “bu yolda devam edemeyeceği” uyarısında bulundu.

Biden Kuzey Carolina ziyareti sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada “Umarım başbakan… gerçek bir uzlaşma sağlamaya çalışır, ancak bunu göreceğiz” dedi.

Netanyahu yaptığı açıklamada Biden’ın “İsrail’e olan uzun süreli bağlılığını” takdir ettiğini söyledi.

Ancak sözlerine şunları da ekledi: “İsrail, en iyi dostları da dâhil olmak üzere dışarıdan gelen baskılara göre değil, halkının iradesiyle karar veren egemen bir ülkedir.”

Netanyahu daha önce yaptığı bir açıklamada görüşmelerin amacının “bir anlaşmaya varmak” olduğunu söylemişti.

Bu arada eylemciler haftalardır devam eden ve bazen on binlerce protestocunun katıldığı gösterilerine devam etme sözü verdi.

Göstericilerden oluşan Şemsiye Hareketi, “Yargı darbesi tamamen durdurulana kadar protestoları durdurmayacağız” dedi.

Kriz, Netanyahu’nun aşırı sağcı ve ultra-Ortodoks partilerle kurduğu yeni koalisyon içindeki derin çatlakları ortaya çıkardı.

Maliye Bakanı Bezalel Smotrich pazartesi günü attığı bir tweette yargı revizyonu konusunda “geri dönüş olmayacağını” iddia etti.

Diğer bir aşırı sağcı kabine üyesi olan Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir de destekçilerini reformlar lehinde toplanmaya çağırdı.

Ben-Gvir’in Yahudi Gücü partisi pazartesi günü, yasanın ertelenmesi kararının, revizyonun askıya alınması halinde istifa edeceği tehdidinde bulunmasının ardından bakanın portföyünün genişletilmesine yönelik bir anlaşmayı içerdiğini açıkladı.

Sol görüşlü Haaretz gazetesinde yazan siyasi muhabir Yossi Verter, ertelemenin “protestocular için bir zafer olduğunu, ancak Netanyahu’yu gerçekten eğip büken ve onu ayaklar altına alan kişinin Itamar Ben-Gvir olduğunu” söyledi.

Bu olay, göreve gelmesinden sadece üç ay sonra koalisyonun İsrail halkı nezdindeki itibarına darbe vurdu.

Netanyahu’nun sağcı partisi Likud’un oyları İsrail’in Channel 12 kanalı tarafından yapılan bir ankete göre yedi puan düştü ve bu anket, şimdi bir seçim yapılması halinde hükümetin 120 sandalyeli parlamentodaki çoğunluğunu kaybedeceğini öngörüyor.

Kaynak: https://www.arabnews.com/node/2277486/middle-east

Çeviren: Ayşe Betül Güven