Ramazan ayını nasıl değerlendirelim?

Dr. Vehbi KARAKAŞ 

Ramazan ayını değerlendirme konusunda ayet ve hadislerden bir özet çıkardık. Şimdi o özeti takdim ediyorum:  

1-Müminler, Ramazan ayının gündüzlerini oruç, mukabele, gecelerini yatsı, teravih, teheccüd gibi ibadetlerle, dualarla, salat ve selamlarla geçirecekler. Dillerini yalana, gıybete, iftiraya, lüzümsuz dedikodulara kapatacaklar. 

3-Hali ve vakti müsait olanlar, hatim indirecekler, Kur’an’ın manasını öğrenecekler, ahkâmı ve ahlakını yaşayacaklar. Çünkü Ramazan ayında okunan Kur’an’ın her bir harfine bin, on bin, Kadir gecesinde 30 bin sevap verilecektir. Manasıyla öğrenip yaşayanlara sevabın sınırı yok. 

4- Kalplerinin kapılarını Hakk’a, keselerinin kapılarını da hal­ka, muhtaçlara açacaklar, etraflarına sevinç ve saadet saçacaklardır. 

5-Sadece ağızlarına değil, bedenin bütün organlarına, hatta ruhlarına oruç tutturacaklar. Eller haram tutmayacak, göz harama bakmayacak, kulak haram işitmeyecek, ayak harama gitmeyecek, kalp ve akıl Allah’tan başkasıyla meşgul olmayacak. Bütün organlar, ömür boyu haram ve günahlara karşı oruçlu olacaklar.  

6-Allah’ı hatırlatmayan yerlerden, şahıslardan, programlardan, filmlerden, kitaplardan, makalelerden uzak duracaklar. Bunlara uzak duranlar, Ramazan ayından sonra da uzak durmaya devam edecekler. Şimdiye kadar okumamışlarsa eğer Vehbi Karakaş hocanın namaza başlatan ve güzel ahlak edinmeye yardımcı olan şu üç kitabını mutlaka okuyacaklar. O kitaplar şunlardır:  

a-Hz. Muhammed’i (sav) Okuma, Anlama ve Yaşama Sanatı,  

b-Niçin Namaz,  

c-Namaza Nasıl Başlanır. 

Alma imkânına sahip olmayanlara bu kitaplarımızdan hediye olarak gönderilecektir. Bu hizmetteki gayemiz insanımızı mutlu etmek, yuvaların dağılmasını önlemek ve herkesin ebedî cenneti kazanmalarına yardımcı olmaktır. 

7-Cahiller kendilerine sataştığı zaman, onların sözleri “selam”[25] olacak ve “ben oruçluyum.”[26]diyecekler. Eliyle, diliyle kimseyi incitmeyecekler. İncittiklerinden af ve helallik isteyecekler. İncindiklerini affetme olgunluğunu gösterecekler. 

8-Gurur ve kibirden, hava atmaktan uzak duracak onlar. Alçak gönüllü bir şekilde yürüyecek ve yaşayacaklar.[27] 

9-Çalıştırdıklarına kolaylıklar tanıyacaklar, ihtiyaçlarını karşılayacak, alınlarının teri kurumadan ücretlerini verecekler. 

10-Bol bol sadaka verecekler, muhtaçları düşünecekler, onların iftar sofralarına yemek taşıyacaklar veya Korona tedbirlerini ihmal etmeden onları iftar sofralarına alacaklar.  

11-Üzerlerine farz olan zekâtlarını ve vacip olan fitrelerini de bu ay vermeyi tercih edecekler. Zekât vermeyen zengin, fakirin hakkını gasb etmiş olur. Servetinin hayrını görmez. Musibetlerden kurtulamaz. Faiz sevabı, sihhati ve serveti eritir, zekat ve sadaka serveti, sihhati ve sevabı artırır. Fitre baş sadakasıdır, orucun kabulüne vesile olur.  

Hz. Aişe validemiz, Peygamberimizin vefatından sonra ne zaman bir yemek yese ağlamaya başlardı. Bir defasında niçin ağladığı kendisine sorulunca şu cevabı vermişti: Hz. Peygamber (sav) sağlığında doyasıya bir günde iki defa yemek yiyemedi. Onu hatırladığım için ağlıyorum. İsteseydi yerdi. Lakin yoksulları doyurup, kendisi aç kalmayı tercih ederdi.[28] 

Özellikle bunu yapıyordu. Yapıyordu ki ümmetinin açlarını ve muhtaçlarını unutmasın, imkân sahipleri kendisini örnek alsın da onlar da muhtaçları unutmasınlar. 

Hz. Ömer’in halifeliği zamanında 9 ay süren kıtlık olmuştu. Halife, Müslümanlar bolluğa kavuşuncaya kadar ekmek ve zeytinyağından başka bir şey sofrasında bulundurmadı. Yoksulları düşündüğünden ikinci bir elbisesi olmadı. Bir gün elbisesinin kurumasını beklediği için Cuma namazına geç gitti. Bu yüzden cemaatten özür diledi.  

Hz. Yusuf zamanında da bir kıtlık olmuş, bütün imkânlar elinde olmasına rağmen Hz. Yusuf karnını doyurmamıştı. Neden böyle yapıyorsun diyenlere: 

-Eğer ben tok olursam, açların halini anlayamam. Yoksulları gereği gibi düşünemem.[29] demişti.

İşte orucun hikmetlerinden biri de bu: Toklara açların halini düşündürmek istiyor Allah.

12- İnsanlar geçmişi, geleceği ve bugünü düşünerek ölmeden önce kendilerini hesaba çekerler. Hatalarından dönerler, Allah’a sığınırlar, Ondan bağış isterler ve kabul edilmelerini beklerler. Kullar birbirlerinden özür dilerler, helallık isterler. 

13-Muhabbet fedailerinin başı ve başkanı olan şefkat peygamberine biatlarını yenilerler, onun eşsiz güzel ahakıyla ahlaklanırlar. Ebubekir gibi sıddık, Ömer gibi adil, Osman gibi hayalı, Ali gibi alim ve kahraman, melek gibi melik ve reis olurlar. 

14-Kur’an’ı öğrenir, öğretirler. Kur’an’ın ahlakı ve ahkâmıyla oturur-kalkarlar, cennet adamı ve cennet kadını olur, çıkarlar. 

15-Ramazan ayını fırsat bilirler; insanın sağlığına zarar veren her şeyden, içkiden, kumardan, zinadan, aldatmaktan ve benzeri büyük günahlardan, sigara ve benzeri kötü alışkanlıklardan kurtulurlar.  

[25] Bkz. Furkan, 25/63 

[26] Bkz. Buhârî, Savm, 9; Müslim, Sıyâm, 163 

[27] Bkz. Furkan, 25/63 

[28] Ş’arânî, et-Tabakatü’l- Kübrâ, I, 24 

[29] Aliyyü’l-Karî, Mirkatü’l- Mefatih, II, 492