GENÇLER! SİZ DE YAŞLANACAKSINIZ

B- Allah’ın kanunu olan ihtiyarlığın ömrün bereketli bir dönemi olabilmesi için yarınların ihtiyarları olan bugünün gençlerine de görevler düşmektedir. İnsan fıtratının onayladığı bu görevleri İslâm, Kur’ânî ve Peygamberi emirler ve öğütlerle ibâdetleştirmekte, dünya hayatı için güvence, âhiret hayatı için de Cennet vesilesi kılmaktadır. Simdi bu vazifeleri özetleyelim:

aa- Kur’ân-ı Kerîm, inanç ayırımı yapmaksızın bütün insanlara adalet ve merhamet gösterilmesini emretmektedir. (6) Peygamberimiz, bizzat savaşa katılmayan ihtiyarların öldürülmesini yasaklamaktadır. (7) “Sizler toplumunuzdaki zayıflar sebebiyle yardım ediliyor ve rızıklandırılıyorsunuz” buyurarak da nazarları bedensel özürlüler ve onların konumunda olan ihtiyarlara çekmektedir. (8)

Böylece müminler, bütün insanlara karsı görevlendirilmekte, fakat zayıflıktan sebebiyle de öncelik ihtiyarlara verilmektedir.

Bu nedenle ihtiyarlara adalet ve merhamet gösterilmeli, bütün ihtiyarların yararlanacağı sosyal hizmetler üretilmedir.

Ancak Allah’ı birleyen ve kulluk çizgisini sürdüren Mümin ihtiyarlara daha bir ilgi ve saygı duyulmalıdır. Çünkü Peygamberimiz bir hadîslerinde “Küçüklerimize anmayan, büyüklerimizin büyüklük şerefini tanımayan/onlara saygı göstermeyen bizim yolumuzda değildir” (9) buyurarak takip edilecek bu özel ahlâkî çizgiyi belirlerken bir diğer hadîslerinde de mümin ihtiyarlara şöylece ayrıcalık tanımaktadır:

“Saçı sakalı ağarmış Müslüman ihtiyarlara saygı ve yardım… Allah’ı yüceltme olan davranışlardandır.” (1O)

bb- İslâm, ihtiyarlara öncelik tanımaktadır. Ancak bu önceliğin gençlerle ihtiyarların karmaşık olarak bulunduğu yerlerde daha bir gözetilmesini de istemektedir.

Şanlı Peygamberimiz, bir cinayet davası ile ilgili olarak huzuruna çıkan üç kişilik gruptan en küçüğünün söze başlaması üzerine, “sözün büyüğe bırakılması” uyarısında bulunmuştur. (11)

– Salât ve Selâm üzerine olsun- O, karmaşık topluluklarda ikrama da daima yaslılardan başlamıştır. (12)

Çok özel bir durum yoksa, toplumu temsilde ve ikram edilmede ihtiyarlara öncelik tanıyan İslâm, bilgi ve ihtisas düzeyleri eşitler arasında görev yapabilir yaşlıların tercih olunmasını da öğütlemiştir. Örneğin Peygamberimizin buyruğuyla onların imamete geçirilmesi tavsiye buyrulmuştur.(13)

cc- Yarınların yaşlıları olacak gençler tarafından ihtiyarlara gösterilecek saygı, yapılacak ikram ve sergilenecek fedakârlık onların hayatına kolaylık ve moral sağlarken topluma güven ve gençlere de itibarlı bir gelecek hazırlayacaktır. Zira Peygamberimiz, “Emzirilen çocuklar ve otlayan hayvanlar yanı sıra beli bükülmüş ihtiyarların da toplumu belâlar ve azablardan koruyacağını…” bildirmekte,(14) müjde içeren bir hadislerinde de söyle buyurmaktadır:

“Yasından ötürü ihtiyarlara saygı gösterip yardım eden gence, Allah da saygı sunup el vuracak kişiler yönlendirir.” (15)

dd- İslâm’ın, Allah’a ortak koşma çağrıları dışında kayıtsız şartsız saygıya ve yardıma çağırdığı analar -babalar ise özel ihtiyarlar sınıfını oluşturmaktadır. Onlar öylesine mukaddes ihtiyarlardır ki, evladın davranışlarına göre onlar Cennet’e gitme veya Cehennem’e yuvarlanma sebebidir. (16)

Özetlersek deriz ki müminler için Allah’a ve nimetlerine kavuşma olan ölümle randevulaşma mevsimi olan ihtiyarlık, ilâhî bir kânundur. Tövbelerle günahların eritileceği, saflaşan yüreklerle güzel amellerin artırılacağı ve de zaaflarla orantılı olarak da ilâhî rahmetin sağanaklaşacağı bereketli bir dönemdir. İhtiyarlar yaşlılığın güçlüklerine, gençler de onlara saygı ve yardıma sabır göstermelidirler.

ALİ RIZA DEMİRCAN

(6) Mümtahine 8,   (7) Ebû Davud Cihad 82,

(8) Tirmizî Cihad 24, (9) Ebû Davud 58, (1O) Ebû Davud Edeb 2O,

(11) Müslim Kasame 3-5, (12) M. S. Müslüm Hn. 1291, (13) Müslim Mesacid 29O,

(14) Keşfül-Hafi Hn.2U9, (15) Timizi Birr 75, (16) İ. Mace Hn. 3662