LÜBNAN EKONOMİK KRİZİNE IRAKLI TURİST DESTEĞİ

Fatıma Zağib’in otobüsü Lübnan’daki dar dağ yollarında koşuştururken alkış ve şarkı sesleriyle sarsıldı.

Yolcular en sevdikleri Irak şarkısını dinleyerek yolda seyrediyorlar. Onlardan biri olan Fatıma ise bir Fransızca öğretmeni ve şu anda ülkenin en güzel yerlerinde her gün 100’e yakın Iraklı turisti ağırlayan bir tur rehberi.

Mevcut turistler, Lübnan’a gelen yeni yerleşimci dalgasının da bir parçasını oluşturuyor. Diğer yandan turistlerin sahip olduğu ABD dolarlarının, ekonomi için ne denli gerekli olduğu kanıtlanmış durumdadır.

Lübnan’ın Iraklı turistlere sunacağı çok şey var. Artık havalimanına geldiklerinde ucuz fiyata kolayca vize alabiliyorlar. Nitekim onlar için iyi bir seviyede yer slsn döviz kurunun yanı sıra, düşük gelirliler için bile buraya seyahat etmeyi cazip kılacak bir yapıda olduğunu söylemek gerekir.

Janna Hussein ve ben, yolcuları Jounieh’in yüksek dağlarına götüren “De Lébion Teleferiği”nde Bağdat’tan gelen kırmızı arabayı paylaşıyoruz. Sahil manzarası da kemerli pencerelerinden nefes kesici görünüyor. Jannah da, sosyal medya platformlarında yayınlamak üzere fotoğraf ve videolar çekmek için sürekli telefonunu kullanıyor.

Janna Hussein, Lübnan’da diğer tüm turistik sitelerden daha fazla para harcadığını söyledi

“Çok güzel bir ülke, bu yüzden buraya geldik. Daha önce hiç gelmedik ama şimdi farklı. Vize almada zorluk yok, ayrıca ABD doları daha değerli, bu yüzden burası biz turistler için gidilecek en ucuz yerlerden biri. ” dedi.

“Peki ya Lübnan’daki elektrik kesintileri ve kur sorunları gibi meselelerdeki durumunuz ne?” diye sorulduğunda ise gülümseyerek “Alışığız… Irak’ta bile elektriğimiz yok. İnsanlar yorgun, dinlenmeleri gerekiyor. O yüzden buraya geliyorlar.” dedi.

Irak Turizm Otoritesi’nden Abdul Kadir Al Cemili, halkının dirençli olduğunu kabul ediyor.” Uzun yıllardır bu tür zorluklar yaşıyoruz. Lübnan ve Irak’taki siyasi çatışmalar her iki ülkenin de gündeminde. Dolayısıyla ülkedeki ekonomik durum veya güvenlikle alakalı sorunları bir tarafa bıraktığınızda, bugün Iraklıların seyahat amaçlı olarak Lübnan’a gitmesi hiç de zor değil.”

Ancak tüm bunlarla beraber duruma ortaya çıkaran başka sebepler de var. Birçok Iraklı komşusu Türkiye’yi ziyaret etmeye oldukça alışmış durumda. Ancak Temmuz ayında, kuzey Irak’taki bir tatil beldesine top mermileri isabet etmiş ve sekiz turist hayatını kaybetmişti. Türkiye herhangi bir müdahaleyi reddetmişti. Ancak Ahmed Salih gibi bazı kişiler yaşanan durumdan kaynaklı düşünceleri gereği tatil planlarını değiştirdi.

Ahmed, “Bombalamadan sonra Türkiye’ye gitmek konusunda kendimi güvende hissetmiyorum. Bunun nedeni de gelecekte Irak hükümetiyle aralarında bir gerilim olup olmayacağından emin olmamamızdır.” diyor.

Ahmed birkaç gün önce Irak’tan Lübnan’a geldi ve Byblos’ta teknelerle dolu güzel bir yat limanında dolaşırken biraz konuştuk. Söylediğine göre mevcut durum için yürütülmekte olan siyaset, buraya gelmeyi tercih etmesinin sadece bir parçasıydı.

“Irak’ta mevcut gerilim bölgesinden çıkmak için gezilecek pek fazla yerimiz yok, bu yüzden genellikle seyahat ediyoruz ve vize açısından kolayca giriş yapılabilecek olduğumuz ülkelere gidiyoruz… Salı günü seyahat etmek istediğime karar verdim ve Çarşamba günü uçağa binerek yola çıktım.” dedi.

Lübnan para birimi son birkaç yılda değerinin %90’ını kaybederken, diğer yandan ülkenin ekonomisi de buna bağlı olarak kötü bir şekilde mevcut durumdan sıkıntı çekiyor. Lübnanlıların büyük çoğunluğu şimdi yoksulluk içinde yaşıyor ve temel ihtiyaçlarını karşılayabilmek bir mücadele haline geldi. Pek çok insanın alışveriş yapmak ve dışarıda yemek yemek gibi şeylere harcayacak fazladan parası bulunmamakta. Dolayısıyla Iraklı turistlerin yanlarında getirdikleri ve dükkan, kafe gibi yerlerde harcadıkları para, işletmelerin ayakta kalmasına yardımcı oluyor.

Bugün tur rehberi Fatıma Zughaib, bir grup turisti Bekaa Vadisi’ne getirdi. Kuzu ile doldurulmuş bir tabak safiha böreği için buraya uğranması gerektiği tavsiyesinde bulunan Zughaib, “Bu alanda Lübnan’ın en iyi lezzetlerini bulacaksınız” dedi.

Tur grubunun üyelerinden biri olan Dr. Sajjad Al-Khafaji, 28 gün boyunca Lübnan’da bulundu ve tarihi eserlerinin tadını çıkarmak için ülkeyi gezdi. Günün son durağı Ba’lbek’teki 2000 yıllık yıkık Roma tapınaklarını görmek oldu. Bakması hayret verici olan devasa altın sarısı taş parçaları ve yükselen sütunlar güneşe doğru süzülüyor. Ne var ki tarihsel olarak dünyanın en değerli yerlerinden birisi olmakla birlikte genişçe inşa dilmiş olan açık avlusu kalabalık değildir.

Secad, “Lübnan’a gelmemin asıl sebebi Lübnan’ın Irak’a yakın olması ve aynı zamanda iki ülke halkının da birbirine oldukça yakın olmasıdır. Ortak Arapça dilimiz ve dostane ilişkilerimiz var. İki ülke halkı olarak birbirimizi hem çok seviyoruz hem de herhangi bir kriz anında birbirimizi destekliyoruz.”

Iraklı arkadaşları tarafından sosyal medyada meslek hayatını değiştirmesi için teşvik edilen Rehber Fatıma, yeni yöneliminin hayati olduğuna inanıyor.

“Lübnan’da sanayimiz yok, ticaretimiz yok, hiçbir şeyimiz yok. Beni turizme çeken şey bu. Bana göre ülkeyi kurtarmanın en iyi yolu budur.” dedi.

Fatıma’nın umutlarına rağmen, turizm tek başına ülkenin çökmekte olan ekonomisini tersine çevirmek için yeterli değil. Sorunlar çok büyük. Ancak bu yeni Iraklı turist dalgası tarafından ülkede harcanan her bir dolar, Lübnan’daki mevcut mali krizden kurtulmaya da yardım ediyor.