islami haberdini haberortadoğu haberleriislam coğrafyası
DOLAR
32,3605
EURO
34,9640
ALTIN
2.325,39
BIST
9.079,97
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Parçalı Bulutlu
22°C
İstanbul
22°C
Parçalı Bulutlu
Cumartesi Parçalı Bulutlu
21°C
Pazar Az Bulutlu
22°C
Pazartesi Az Bulutlu
24°C
Salı Az Bulutlu
18°C

Swahili Dili: Bu Dil Afrika Kıtasında Ortak İletişim Dili Mi Olacak?

Swahili Dili: Bu Dil Afrika Kıtasında Ortak İletişim Dili Mi Olacak?
21 Şubat 2022 14:29
A+
A-

Doğu Afrika’da Ortaya Çıkmış Olan Swahili Dili, 200 Milyondan Fazla İnsan Tarafından Konuşulmakta. Aynı Zamanda Bu Dil Dünyada En Çok Konuşulan On Dilden Biridir. Bu Yazıda Priya Sibi, Kahverengi Kıtada Swahili Ortak İletişim Dili Olma Yolunda Yenilenen Ve Büyüyen Bir Çaba Olduğunu Söylüyor.

“Sömürgecinin dilini kullanmayı bırakmamızın zamanı geldi.”

Yukarıdaki ifade, Afrika milliyetçiliğinin tipik bir savunucusunun coşkulu konuşmasının bir parçası değil. Bu sözün sahibi Ganalı Swahili öğrencisi Annabelle na Udarli Lankai’dir. Ancak sözleri, onlarca yıldır farklı bir Afrika geleceği hayal edenler tarafından yankılanan ifadeleri yansıtıyor.

Yirmi üç yaşındaki bu genç, “Afrika’nın bizden ve bizim için gelen bir şeyi olmalı” diye ekliyor. Swahili dili ve lehçeleri, Somali’nin bazı bölgelerinden Mozambik’e ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin batı bölgelerine yayıldı.

Ancak Lankai’nin başkent Accra’daki Gana Üniversitesi’nde okuduğu kolej binası, Kenya ve Tanzanya’nın kıyısı olan Swahili dilinin beşiği olarak kabul edilen bölgenin yaklaşık 4.500 km batısında yer alıyor.

Dilin geldiği bölge ile genç kadının Afrika’da bir ortak dil olarak Swahili’nin kabul edilmesini talep ettiği yer arasındaki bu büyük mesafe, bu dilin yaygınlığının ve artan çekiciliğinin bir ölçüsü olarak kabul edilebilir.

Enkai’ye göre, Tanzanya’dan Diamond Platnumz gibi yıldızların şarkılarıyla aktarılan Swahili kelimeler ve ifadeler Gana’da giderek daha popüler hale geliyor. Bu dilin önemine rağmen, Lancai “arkadaşları ve ailesi Swahili okuduğumu öğrenince şaşırdılar” diyor. Ancak başlangıçta dili sevmesine ek olarak, genç kadın Swahili bilgisinin mezun olduktan sonra iş bulmasına yardımcı olacağına inanıyor.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) 7 Temmuz’u Uluslararası Swahili Dili Günü olarak belirlediğine göre, Lankai’nin görüşü şimdiden haklı olabilir. Arap tüccarlar, kelimeleri Arap dilinden türetilen Swahili’nin Doğu Afrika kıyılarında yayılmasına önemli ölçüde katkıda bulundular.

Dil daha sonra, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında bölgenin Alman ve İngiliz kolonizasyonunun egemenliği altında, yönetim ve eğitimde onaylanmış bir dil olarak resmi bir karakter kazandı.

Kıtada ortak bir iletişim dili olarak İngilizce, Fransızca veya Portekizce’ye alternatif olarak Swahili veya kıta genelinde genel olarak anlaşılan ve paylaşılan bir dil olarak, Swahili ile ilgili önceki tartışmalara rağmen, bugün bu konu yeni bir ivme yaşıyor.

Afrika kimliğinin İstikrarı

Afrika Birliği üyesi ülkelerin devlet başkanlarının son toplantısında Svahili, birliğe üye ülkelerde resmi çalışma dili olarak kabul edildi. Aynı zamanda Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin katılmaya hazırlandığı Doğu Afrika Topluluğu’nun da resmi dilidir.

2019’da Swahili, Güney Afrika Kalkınma Topluluğu tarafından tanınan tek Afrika dili oldu. Kısa süre sonra, Güney Afrika ve Botsvana’daki sınıflarda bu dilin dersleri verilmeye başlandı. Etiyopya Addis Ababa Üniversitesi de yakın zamanda Swahili dilini öğretmeye başlayacağını duyurdu.

Dilbilimciler, Swahili dilinin Afrika’daki yayılmasının genişlemeye devam etmesini bekliyorlar. London School of Oriental and African Studies’den, Swahili dili araştırmacısı Tom Gilbeki, Afrika kıtasında bağlantılar arttıkça insanların ortak bir iletişim yoluna ihtiyaç duyacağını savunuyor.

Doğu ve Orta Afrika’daki diğer dillere yakınlığının o bölgelerde Swahili dilinin konumunu güçlendireceğine inanıyor. Bu sırada ise ideolojik öncüller söz konusu bölgelerin dışına yayılmasında rol oynayabilir. Zanzibar Eyalet Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Ali Khalfan, “Svahili … bir sahiplenme duygusuyla ilişkilidir” diyor. Lancay’ın görüşüne uygun olarak, “Bu bizimle (dil açısından) ve Afrikalılar olarak kimliğimizle ilgili” diye ekledi. Swahili’nin tüm Afrika’nın dili olduğu fikri, 1960’larda Tanzanya’nın bağımsızlık sonrası ilk başkanı Julius Nyerere tarafından popüler hale getirildi. Öyle ki İngiliz yönetiminden bağımsızlığını kazandıktan sonra ülkesinin insanlarını birleştirmek için Swahili dilini kullandı.

Afrika rüyası ile gerçeklikler arasında

Ancak kolonyal kültürel mirasın üstesinden gelinmesi gerekliliğinden kaynaklanan bu post-kolonyal aşama vizyonuna ve Swahili dilinin şu anda tanık olduğu canlanmaya rağmen, gerçeklere dayanarak konuya yaklaşmak için daha fazla gerçekçiliğe ihtiyaç vardır. Aslında, Avrupa dilleri kıtada hala baskındır ve bunun değişmesi büyük çabalar gerektirecektir.

İngilizce şu anda Afrika’daki 54 ülkenin 27’sinde resmi veya ikinci dildir. Aynı zamanda Fransızca, kıtadaki 21 ülkede resmi dildir. Kenya’dan bir dilbilim profesörü olan Chigi Githiora, Afrika kıtasındaki siyasi ve ekonomik gerçekler göz önüne alındığında “İngilizce hâlâ iktidarın dilidir” diyor.

“Çok dilli akıcılık” dediği şeyi savunuyor, bu da insanların ulusal sınırların ötesinde birden fazla dili konuşurken kendilerini rahat hissetmeleri anlamına geliyor. Swahili dili doğu, orta ve güney Afrika’da bir varlığa ve popülerliğe sahipken, kıtanın batısında ve kuzeyinde daha büyük bir rekabetle karşı karşıya. Kuzey’de Arap dili baskınken, Batı’da ortak dil unvanı için rekabet edebilecek Hausa, Igbo ve Yoruba gibi diğer Afrika dilleri var. Swahili gerçekten ortak bir Afrika dili olacaksa, tüm bölgeleri kapsayacak şekilde siyasi irade, ekonomik gereklilik ve finansal yatırım gerektirecektir.

Gana Üniversitesi’nde Swahili Profesörü Dr. Josephine Dzahin-Quarshi, “Svahili, 1964’te Gana’da ilk kez öğretildiğinde, bu hareket Darüsselam Üniversitesi’nden çok destek gördü, ancak bu uzun sürmedi” diyor. “Doğu Afrika ülkeleri diğer bölgelerde Swahili öğrenimini teşvik etmek için daha fazla çaba harcarlarsa ilerleme kaydedebiliriz, ancak bunun tüm kıta için ortak bir dil olmasını beklemiyorum” diye ekledi.

Bununla birlikte, Lankai gibi Accra Üniversitesi’ndeki Dzahen-Kwarashi öğrencileri, entelektüel ve pratik çekiciliğinin yanı sıra umutları olduğu için Svahili’yi hayal etmeye ve öğrenmeye devam edecekler.

HABER ÇEVİRİSİ: SONGÜL BAYLU  

 

 

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.