Suudi Arabistandan Tehdit

Suudi Arabistan, Yemen’deki insan hakları ihlalleri dosyasının kapatılması için bazı ülkeleri tehdit etti
Suudi Arabistan’ın, Yemen’deki savaşta işlenen insan hakları ihlallerinin üzerini kapatmak amacıyla bazı ülkeleri tehdit ettiği öne sürüldü.
Suudi Arabistan’ın, Yemen’deki savaşta tarafların gerçekleştirdiği insan hakları ihlallerinin araştırılması amacıyla BM bünyesinde kurulan soruşturma heyetinin görev süresinin bitirilmesi amacıyla bazı ülkeleri tehdit ettiği öne sürüldü. Konuya vakıf kaynaklar, Riyad’ın bu kapsamda gizlice Endonezya’yı, “Mekke’ye girişleri kısıtlamakla” tehdit ettiğini ifade etti.
Kaynaklara göre Suudi makamlarının bu çabası, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’nin (HRC) Uluslararası Yemen Heyetinin görev süresinin uzatılması için düzenlenmiş tasarıyı reddetmesiyle başarılı oldu.
BM İnsan Hakları Konseyinde 7 Ekim’de gerçekleştirilen oylamada, Uluslararası Yemen Heyetinin ülkedeki savaş suçlarını soruşturma yetkisinin yenilenmesi için yapılmış tasarı oy çokluğuyla reddedilmişti.
Guardian’a görüşlerini açıklayan siyasi yetkililerle beraber Riyad’ın lobi faaliyetleri hakkında bilgi sahibi olan diplomatik kaynaklar, “Suudilerin yetkilileri etkilemiş gibi göründüğü” gizli bir kampanya yaptığını belirtti.
“Lobi faaliyeti tehdit ve teşvikle başarıya ulaştı”
Lobi faaliyetlerinin “tehdit” ve “teşvikler” sonucu başarılı olduğu yorumu yapıldı.
Riyad’ın, dünyanın en kalabalık Müslüman nüfusunun bulunduğu Endonezya’ya, 7 Ekim’deki oturumda ‘karşı oy kullanması halinde Mekke’ye girişlerde engellerle karşılaşılabileceği’ne yönelik uyarılar yaptığı ve tehditte bulunduğu ifade edildi.
Bir diğer hadisede, Afrika ülkesi Togo, oylama esnasında Riyad’da yeni bir büyükelçilik açacağını ve “terörle mücadele” faaliyetleri amaçlı krallıktan mali destek alacağını duyurdu.
Endonezya ve Togo, 2020’deki oylamada çekimser kalan ülkeler olmuştu.
Bu sene yapılan oylamada ise her iki ülke de oyların tasarıya karşı kullandı.
Konseyin 48. oturumu kapsamında, uluslararası heyetin ülkede işlenen savaş suçlarını soruşturma yetkisinin uzatılması için oylama yapılmıştı.
18 evet oyunun kullanıldığı tasarı 21 hayır ve 7 çekimser oy ile reddedilmişti.
Suudi Arabistan’ın yoğun bir çalışma sürdürdüğünü ifade eden BM İnsan Hakları İzleme Örgütü Cenevre Direktörü John Fisher, “Çok sıkı bir oylama oldu. Suudi Arabistan ve koalisyon müttefikleri ile Yemen’in, bazı devletleri bir takım tehdit ve teşvikler yoluyla bu uluslararası izleme mekanizmasının (Uluslararası Yemen Heyeti) görevini sona erdirme tasarısını desteklemeye ikna etmek için üst düzeyde çalıştığını anlıyoruz.” diyerek sözlerini sürdürdü.
Fisher ayrıca, “Yetkinin kaybedilmesi, Yemen’deki hesap verebilirlik ve bir bütün olarak İnsan Hakları Konseyi’nin güvenilirliği için büyük bir darbe. Böylesi bir yetkinin, uluslararası suçların incelenmesinden kaçınmaktan başka bir nedeni olmaksızın çatışmanın bir tarafı tarafından yenilgiye uğratılması gülünç bir durumdu.” ifadeleriyle tepkisini ortaya koydu.
Washington’da bulunan Endonezya ve Suudi Arabistan Büyükelçilikleri ve Togo Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, iddialara yönelik yorumlarda bulunmaktan kaçındı.
Oylama süreciyle ilgili BM’deki gelişmelere aşina bir kaynak, “Her şeyin değiştiğini görebiliyordunuz ve bu bir şoktu.” diye konuştu.
Birleşmiş Milletler’de gerçekleştirilecek oylamalarda, ülkelerin pozisyonları genellikle oylamanın gerçekleştirilmesinin günler öncesinde belli olur.
Fakat 7 Ekim oylamasında üye ülkeler, nihai konumlarının ne olacağına yönelik paylaşımda bulunmama konusunda ısrarcı oldu. Kaynaklara göre bu durum, bazı ülkelerin yoğun baskı altında alındığının endişe verici bir işareti olarak kendini gösterdi.
Kararı destekleyenler ise sonucu belirsiz (hatta olumsuz) olduğu halde oylamaya devam etme kararı aldı.
İsmi açıklanmayan bir diplomatik kaynak, “Suudilerin Yemen halkının canı pahasına bu savaşı kazanması korkunç. Ama aynı zamanda Rusya ve Çin gibi diğer ülkelerin olası başka soruşturmaları engellemesi için klasik bir örnek vaka. Herkesi derinden sarstı. Baskılara dayanamayan konsey üyeleri incelenmeli.” dedi.