TEBBET SÛRESİ

Mushaf’taki tertibe göre “Tebbet Suresi” Kur’an-ı Kerim’in yüz on birinci suresidir. Beş ayetten oluşan bu sureye “Leheb Suresi” ve “Mesed Suresi” isimleri de verilmektedir. Bu kelimelerin üçü de surede geçtiği için, sureye isim olmuşlardır. İlk ayette Ebu Leheb’in eli kurusun anlamındaki “tebbet” kelimesi geçtiği için, bu kelime sureye isim olmuştur. Ayrıca yine bu surenin ilk ayetinde alev anlamındaki “leheb” kelimesi de sureye isim olmuştur. Hurma lifi anlamındaki “mesed” kelimesi de son ayette geçmektedir. Bu kelime de sureye isim olmuştur.

Hz. Muhammed (sav.) yakın akrabalarını Safa tepesinde toplamış ve onlara Allah’a inanmalarını söylemiştir. Asıl adı Abduluzza olan ve “Ebu Lebeb” lakabıyla bilinen amcası, onu tersleyip susturmuş ve “Bizi bunun için mi topladın?” deyip onu azarlamıştır. O ve karısı her fırsatta Hz. Muhammed’e (sav.) eziyet ederek zarar vermekten çekinmemişlerdir. Bunun üzerine bu sure nazil olmuştur. Önce bu surenin metin ve mealine yer vereceğim, ardından da kısaca açıklamaya çalışacağım.

METİN VE MEAL

تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ {1} مَا أَغْنَى عَنْهُ مَالُهُ وَمَا كَسَبَ {2} سَيَصْلَى نَاراً ذَاتَ لَهَبٍ {3} وَامْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ {4} فِي جِيدِهَا حَبْلٌ مِّن مَّسَدٍ {5}

1 – Ebû Leheb’in iki eli kurusun ve kurudu.

2 – Hem malı hem de kazandıkları kendisine herhangi bir yarar sağlamadı.

3 – O, alevli olan bir ateşe girecektir.

4 – Ve odun hamalı eşi de.

5 – Boynunda bükülmüş hurma liflerinden bir ip olduğu halde.

KELİMELERİ YORUMU

Bu surenin başında “tebbet” kelimesi geçmektedir. Bu kelime kurudu, helak oldu, ziyana uğradı ve benzeri manaları ifade etmektedir. Ancak bu kelime burada beddua anlamındadır ve kurusun, yok olsun, helak olsun gibi anlamları ifade etmektedir. Ebu Leheb, Hz. Muhammed’in amcası Abduluzza’nın lakabıdır. Hanımı hammaletelhateb kelimesi ise, Ebu Lehebin karısı Ummu Cemil’in lakabıdır. Araplarda çoğunlukla isim yerine lakaplar kullanılmaktadır. Kur’an-ı Kerim’de Ebu Lebeb ve karısı ismen kötülenmekte ve onlara beddua edilmektedir. Mesed kelimesi ise, hurma lifinden yapılan urgan, kalın ip demektir. Ebu Leheb öfkelendiği zaman yüzü kızarıp alevlendiği için, ona bu lakap takılmıştır. O ve karısı Hz. Muhammed’e ’sav.) çok hakaret ve kötülük yapıyorlardı. Karısı sırtında hurma lifleriyle sırtında dikenleri toplayıp Hz. Muhammed’in (sav.) zara görmesi için onun evinin önündeki sokağa döküyordu. Onun için ona da bu lakap takılmıştır.

AYIRIM YOKTUR

Ebu Leheb Hz. Muhammed’in (sav.) amcasıydı. Ama inkârcıydı ve yeğeni olmasına rağmen peygambere hakaret, zulüm ve kötülük yapıyordu. Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de onu ismen anmakta ve ona beddua etmektedir. Bu peygamberin amcasıdır, onun ailesindendir diye ayırım veya kayırma diye bir şey göz önünde bulundurulmamıştır. Hz. Muhammed’in en yakını bile olsa, kötülük yapana gereken ceza verilecektir. Allah’ın nazarında, Kur’an-ı Kerim’de insan ayırımı yoktur. Herkese iyi veya kötü, yapmış olduğu şeylerin karşılığı adalet ölçüleri dâhilinde verilecektir.

KUR’AN MU’CİZEDİR

Kur’an-ı Kerim, her yönüyle mu’cizedir. Kur’an’ın gelecekle ilgili vermiş olduğu haberler doğru çıkmaktadır. Bu surede Ebu Leheb ve karısına beddua edilmekte, helak olacakları ve cehenneme gidecekleri haber verilmektedir. Eğer Ebu Leheb veya karısı ölmeden önce Müslüman olup Allah’a inansalardı, Kur’an yalancı çıkacaktı, onlar hakkında yapılan beddua hakkında çelişki meydana gelecekti. Fakat Ebu Leheb de karısı da inanmadılar, kötülükte devam ettiler ve o hal üzere öldüler. Kur’an’ın dediği de doğru çıktı.

MAL VE EVLAT FAYDA VERMEZ

Ahiret hayatından, cennetten, cehennemden bahsedilince, Ebu Leheb mal ve evlatlarından bahsediyordu, onların kendisini kurtaracaklarını ileri sürüyordu. Ömrünün sonunda çok kötü bir hastalığa yakalanmış, çok fena kokmaya başlamış, evlatları bile ona yaklaşamamıştır. Onu bir çukura atmışlar, kötü kokusu yayılmasın diye üstüne kireç ve toprak dökmüşler.

SONUÇ

Tebbet/Mesed/Leheb Suresi, Kur’an-ı Kerimin yüz on birinci suresidir, namazda okunan kısa surelerdendir. Namazda manasın bilerek onu okusak, daha faydalı olur. Bu surede sosyolojik olarak çok önemli mesajlar verilmektedir. Ona göre samimi bir şekilde Allah’a inanmak ve O’nun emirlerine uygun bir hayat sürdürmek gerekir. Şu veya bu nesilden, sülaleden, soy soptan gelmenin hiçbir faydası ve üstünlüğü yoktur. Ebu Leheb, Hz. Muhammed’in amcası olmasına rağmen, inkârcı ve zalim bir insan olduğu için Allah Kur’an’da ona ismen beddua etmektedir. Onun Peygamber soyundan gelmiş olması, kendisine hiçbir fayda sağlamamıştır. Ayrıca mal, mülk, servet ve evlatlar, dünya hayatında kalır. Bunların hiç biri insanla beraber kabre girmeyecek ve fayda vermeyecektir. İmanımız sağlam, amelimiz dürüst ve ahlakımız güzel olsun.

Nurettin TURGAY

YAZARIN DİĞER YAZILARINI OKUMAK İÇİN BURAYA TIKLAYINIZ

MİRATHABER.COM – YOUTUBE