SUDAN’DAKİ SAVAŞTA YAPAY ZEKA TEKNOLOJİSİ

Eski Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir’in kimliğine bürünmek için yapay zeka kullanılan bir algı operasyonuyla, TikTok’ta yüz binlerce görüntülenme sağlandı. İnternet üzerinden gerçekleştirilen bu hamleyle iç savaşla parçalanmış olan ülkede geniş çaplı bir kafa karışıklığına neden olundu.

İsimsiz bir hesap, geçen Ağustos ayının sonlarından bu yana eski cumhurbaşkanının “sızdırılmış kayıtları” olduğunu söylediği dosyaları yayınlıyor. Hesaba ait kanalda düzinelerce klip yayınlandı, ancak daha sonra bu sesin sahte olduğu ortaya çıktı.

Savaş suçlarıyla itham edilen ve 2019 yılında ordu tarafından görevden alınan El Beşir’in bir yıldır kamuoyu önüne çıkmadığı biliniyor ve ciddi şekilde hasta olduğuna inanılıyor. el Beşir ise savaşa dair kendisine yöneltilen tüm suçlamaları reddediyor. Ancak yine de kendisinin nerede olduğuna dair bilgiler, gizemini korumaya devam ediyor. Uzmanlar ise asıl üzerinde durulması gereken durum olarak; gerçekleştirilen bu tür operasyonların önemli olduğunu, nitekim bu olayın, yeni üretilen araçlarla sahte bir içeriğin sosyal medyada nasıl hızlı ve ucuz bir şekilde yayılabileceğinin ortaya koyulduğunu söylüyor.

ABD’deki Kaliforniya Üniversitesi’nde dijital adli tıp araştırmacısı Hani Farid, “Beni en çok endişelendiren şey, gelişmiş ses ve video işleme teknolojisine erişimin demokratikleşmesi” diyor. “Artık çok az teknik deneyimi olan veya hiç teknik deneyimi olmayan ortalama bir kişi, hızlı ve kolay bir şekilde sahte içerik oluşturabiliyor” diye ekliyor.

Sudan’ın Sesi isimli kanalda yayınlanan kayıtlarda; darbe girişimleri sırasındaki basın toplantılarına ait eski klipler, haberler ve Beşir’e atfedilen bazı “sızdırılmış kayıtlar”dan yapılmış bir karışım olduğu görülüyor. Haberin gerçekliğini doğrulamak için öncelikle BBC’nin medya takip departmanında Sudan meseleleri konusunda uzmanlardan oluşan bir ekibe danışıldı. Yapılan araştırmalarla bu kayıtların yeni olma ihtimalinin düşük olduğu belirlendi. Ancak en kesin kanıt, eski adıyla Twitter olan X kullanıcılarından geldi. Beşir’in Ağustos 2023’te yayınlanan ilk kayıtlarını tespit ettiler ve söz konusu kayıt, iki gün önce “El-Sarafi” olarak bilinen Sudanlı popüler bir siyasi yorumcu tarafından yayınlanan Facebook canlı yayınıyla eşleşti. Nitekim iki klibi birlikte oynattığınızda mükemmel bir şekilde senkronize olarak oynatılıyor. Bu ve benzeri kanıtlar da Beşir’in konuşmasını taklit etmek için ses dönüştürme yazılımının kullanıldığını gösteriyor. Ancak Sudan’ın Sesi kanalı kamuoyunun yanıltıcı olduğunu reddediyor ve herhangi bir gruba ait olmadığını söylüyor. Hesapla iletişime geçtiklerini ve şöyle bir SMS yanıtı aldıklarını belirtiyorlar: “Sesimi duyurmak ve ülkemin yaşadığı gerçeği kendi üslubumla anlatmak istiyorum.”

Yapay zeka uzmanları ise uzun süredir sahte video ve ses kliplerinin huzursuzluk yaratma ve seçimleri aksatma potansiyeli taşıyan bir yanlış bilgi dalgasına yol açacağından endişelendiklerini belirtiyor. Öte yandan sentetik sesi tespit etmek için geliştirilmiş algoritma teknolojisi geliştirme çalışmalarının henüz çok erken aşamalarındayken, sesleri taklit etme teknolojisinin ise zaten oldukça gelişmiş durumda olduğu belirtiliyor.

https://www.bbc.com/arabic/articles/c1r4dnzgv81o