islami haberdini haberortadoğu haberleriislam coğrafyası
DOLAR
34,7454
EURO
36,6446
ALTIN
2.957,94
BIST
9.886,05
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Açık
14°C
İstanbul
14°C
Açık
Cuma Çok Bulutlu
15°C
Cumartesi Açık
16°C
Pazar Az Bulutlu
19°C
Pazartesi Çok Bulutlu
18°C

TÜRK MİMARİSİNDE BAYKUŞ MOTİFİ

İlk Türk boylarından günümüze kadar gelen mimari eserler sayesinde birçok sanat dalını en muhteşem halleri ile incelemek mümkündür. Geleneksel Türk mimarisinde yalnızca işlevsellik değil estetik de oldukça ön planda tutulmuştur.

TÜRK MİMARİSİNDE BAYKUŞ MOTİFİ

İlk Türk boylarından günümüze kadar gelen mimari eserler sayesinde birçok sanat dalını en muhteşem halleri ile incelemek mümkündür. Geleneksel Türk mimarisinde yalnızca işlevsellik değil estetik de oldukça ön planda tutulmuştur. Bu sebeple mimari yapılar yalnızca mimarların eserleri olmaktan daha fazlasına sahiptirler. Örneğin Mavi Camii adıyla da bilinen Sultan Ahmed Camii’nin şöhreti yalnızca mimarı Sedefkar Mehmed Ağa’nın sayesinde değildir. Aynı zamanda camiyi süsleyen binlerce çiniyi yapan, taşları muhteşem desenlerde oyarak şekillendiren, ağaçları bambaşka şekillere büründürerek kapıları yapan yüzlerce usta sanatçının eseridir. Tüm bu süslemelerin, geometrik formların, oymaların birer anlamı olması bu eserleri daha da anlamlı ve derin hale getirmektedir.

Türk Mimarisi denilince akla gelen ilk isimlerden olan Mimar Sinan da kendinden önce gelenlerin yaptığı gibi, tasarladığı yapıların inşasını birçok sanatçı ile birlikte yapmıştır. Eserlerinde kendi imzası şeklinde kullandığı mimari ögelerin yanında birtakım figürler de bulunmaktadır. Bu figürlerden en meşhuru baykuştur.

Yunan mitinde; bilgelik tanrıçası Athena, resimlerde ona eşlik eden bir baykuşla tasvir edilir. Bundan dolayı baykuşun zekâyla güçlü bir ilişkisi olduğuna inanılır ve tanrıların bir elçisi olarak kabul edilir. Yine Yunan mitolojisinde baykuş, Demeter’e kurban edilir, kutsal bir varlık olarak görülür. Ayrıca Yunan kültüründe sikkelerin bir yüzünü Athena’nın başı, diğer yüzünü ise, tanrıça için kutsal bir kuş olan baykuş figürü süslemiştir.

Süleymaniye Camii

Eski Çin’de doğan çocukların göğe kurban olarak sunulması söz konusudur. Özellikle kız çocukları, gök tanrının temsilcisi veya kızı denilen gök gürültüsü ile ateş unsurunun simgelerinden sayılan baykuşa yem olarak verilirdi. Günümüz Çin toplumunda baykuş felaket getiren bir kuş olarak görülmektedir.

Türk dünyasında, Altay Türkçesinde, “bay” kelimesi zengin, “baykuş” kelimesi ise, kutsal kuş karşılığında kullanılırdı.

Manisa Muradiye Camii

Türk tarihinde kuşa “ongon” adı verilmiş ve her topluluğun bir ongonu olmuştur. Örneğin baykuş, Bayat boyunun simgesi olarak seçilmiştir. Keskin görüşlü, geceleri uyumayan ve etrafı gözlemleyen bir kuş türü olan baykuş, erdemin ve bilgeliğin de sembolü olmuştur. Sezgileriyle ön plana çıkması onun “bilge baykuş” olarak da anılmasını sağlamıştır.

Mimar Sinan’ın eserlerinde kullandığı baykuş figürünün hangi anlama atıfta bulunarak kullandığı tam olarak bilinmemektedir. Ancak Türk kültüründe yeri oldukça derin olan bu simge eserlerindeki mukarnaslarda, bazen kubbelerde görebilmek mümkündür.


Selimiye Camii’ne ait Mukarnası
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.