İki Ülke Arasında Deniz Anlaşmazlığı

Filipin sahil güvenliğinin yorumları, gerginliği artıran tartışmalı bir sığlığa kurulan Çin şamandıra bariyerini söktükten sonra geldi.

Filipin sahil güvenliği, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki tartışmalı bir resifte kurduğu yüzen bariyerleri kaldırmak için “ne gerekiyorsa yapacağına” söz verdi.

Cuma günkü açıklamalar, Perşembe günü Scarborough Shoal’da yapılan hava incelemesinin, Pekin ile Manila arasındaki son diplomatik anlaşmazlığa neden olan 300 metrelik bir bariyerin kaldırıldığını göstermesinden sonra geldi.

Yüzen bariyer, geçen hafta Filipin hükümetinin Filipinli balıkçılara yaptığı rutin ikmal görevi sırasında sığlığın girişinde bulundu.

Başkan Ferdinand Marcos’un emriyle düzenlenen özel bir operasyonda Filipin Sahil Güvenlik personeli, bariyeri bir çapaya bağlayan halatı keserek sürüklenmesine izin verdi.

Sözcü Jay Tarriela, görev sırasında ele geçirilen çapanın yanında otururken gazetecilere, “Önümüzdeki aylarda, eğer bu bariyer bir kez daha burada olursa, Filipin Sahil Güvenliği bariyeri kaldırmak için ne gerekiyorsa yapacaktır.” dedi.

Olayla ilgili kamuoyuna yaptığı ilk açıklamada Cuma günü Marcos, hükümetinin “bela aramadığını” söyledi.

Ancak kendisi, “Filipinler’i ve Filipinler’in deniz bölgesini, balıkçılarımızın yüzlerce yıldır balıkçılık yaptıkları bölgelerde ticaret yapma haklarını savunmaya devam edeceği” konusunda kararlı olduğunu belirtti.

Marcos, Filipin sahil güvenliğinin Scarborough Shoal ağzındaki bariyeri sökmesinin ardından Filipin balıkçı teknelerinin sığ lagüne girerek bir günde yaklaşık 164 ton balık yakaladığını söyledi.

“Balıkçılarımızın kaybettiği şey bu, bu yüzden orada bir bariyer olmamalı ve bölgenin Filipinler içinde olduğu açık.” dedi ve ekledi: “Balıkçılarımız yüzlerce yıldır bu bölgelerde balık tutuyor, bu yüzden bunun neden değiştiğini anlayamıyorum.”

Bu haftanın başlarında Çin, Filipinler’i, ülkeler arasında söz savaşına yol açan olay nedeniyle “sorun çıkarmaması” konusunda uyarmıştı.

Çin sahil güvenliği Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Filipin gemisinin “lagün içine girmesi” sonrasında şamandıra hattını konuşlandırdığını söyledi.

ABD ‘Cesur Adımı’ Övdü

Güney Çin Denizi’nin neredeyse tamamı üzerinde hak iddia eden Çin, 2012 yılında Filipinler’deki Scarborough Shoal’ı ele geçirdi. O zamandan beri Pekin, Manila’nın Filipin gemilerini taciz ettiğini söylediği devriye botlarını konuşlandırdı.

Perşembe günkü hava gözetimi sırasında yetkililer, iki tanesi resifin içinde olmak üzere, uçağa altı telsiz sinyali gönderen üç Çin sahil güvenlik gemisini tespit etti. Dördüncü geminin ise “milis” botu olduğu belirtildi.

Sığlığın turkuaz sularının dışında da az sayıda Filipin balıkçı teknesi görüldü.

Perşembe günü üst düzey bir ABD Savunma Bakanlığı yetkilisi, Filipinler’in bariyeri kaldırma yönündeki eylemlerini “cesur bir adım” olarak övdü ve ABD’nin ülkeye yönelik güvenlik taahhütlerinin arkasında durduğunu söyledi.

Güney ve Güneydoğu Asya’dan sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Yardımcısı Lindsey Ford kongrede söz aldığında, “Bakanlık, Filipinler’e yönelik anlaşma taahhütlerimiz söz konusu olduğunda, Filipin Silahlı Kuvvetlerine, kamu gemilerine ve uçaklara yönelik silahlı bir saldırının Güney Çin Denizi’ni kapsayacağına inandığımız konusunda oldukça netti. Buna Filipin Sahil Güvenliği de dahil.” ifadelerini kullandı.

Çeviren: Zehra Kaya

Kaynak: https://www.aljazeera.com/news/2023/9/29/philippines-promises-to-remove-future-barriers-at-disputed-reef