“Kur’an Müslümanı (Teolojik veya Nas Müslümanı): Allahın kitabınına odaklanarak her şeyi tek Nass gördüğü kitaba yönlendiren Müslüman; onun için bilhassa helal- haram ikilisi sebep, cennet –cehennem ise sonuç ikilemlerinde nimete kavuşup ateşten savuşmak üzere inşa ettiği bir alemde yaşamak vardır. Hayat kuran eksenli olmalı, hayatın sağlamasını Kuran yapmalıdır.
“Geleneksel Müslüman:” Müslüman bir ana babadan doğan, otomatik bir örnek Müslüman zihnin pilotuna bağlı olan, insanlığını geleneğin emrine veren tipolojidir. Hz. Peygamberden gelen bir geleneksel zincirle sevap ağırlıklı çalışan ama fırsatı bulunca da günahı gizli sevabı göstere göstere yaşayan Müslüman, tatil günlerinde namaz kılmayan imam tipolojisi, denenmemiş insan.
“Tarihsel Müslüman:” İslam tarihinin kendisinde büyük etkisinin olduğu Müslüman. Denenmiş hayatlar üzerine yaşayan, siyerden, tabakat kitaplarından, mega tarihsel şahsiyetlerden ilhamlarla kendi hayatını idame etmek ister. Sünnet olduğu için sağ elle yiyen, farz olduğu için oruç tutan, mübah olduğu için müstahab olduğu için eylemlerde bulunan bir hayatı tanzim eder. Benzersiz gördüklerine ulaşmak için farklılık-benzerlik formundaki mukayeseler ederek Örnek hayatların sağlamasını güncel Fıkıh problemleriyle yapar.
“Kognitif Müslüman” (Bilişsel Müslüman, Epistemik Müslüman, irfanla donanan Muhsin): En gelişmiş olanıdır. Son günlere odaklanan ve Kutsal Zaman- Kutsal Kelam bağlamında yaşayan Hıristiyanlardan farklıdır. Aynı şekilde Kutsal Mekan – Kutsal Kitap odaklı yaşayan Yahudilerden de fersah fersah ötededir. Kün ile başlayan İrci ile biten bir zamanötesi ve mekanötesi insandır. Fırsat bulduğunda verildiğinde kendisini geliştirebilecek tiptir. Kulluğu en geniş haliyle anlayan, her anında Rabbin huzurunda olduğunun bilincindeki, nefsini islah edip şeytanıyla mücadele edebilen, batılla beraber yaşayamayan, Hakkın izharını da bilinçli olarak ifa eden, fırsatı, gücü, varlıklılığı vs olduğu halde sapmadan doğruluktan ayrılmayan Kültürü, medeniyeti, kitabı, çevreyi, hatta kendisini elde ettiği derin irfan ile isimlendirir. Rabbinin huzuru gerçek mekan, ona hicret gerçek zamandır. İlahi Rıza temel hedefidir.
Prof. Dr. Mustafa ALICI
MİRATHABER.COM -YOUTUBE-
YAZARIN DİĞER YAZILARINA ULAŞMAK İÇİN BURAYA TIKLAYINIZ
Hocam teşekkürler.Var olun, sağ olun