Prof. Dr. Mustafa ALICI

Dinler Tarihinde Kudüs-ü Şerif: İnşa ve Tahrip

1 Aralık 2023 10:17

Dinler Tarihi sadece din olgusu ve dinlerin tarihsel gelişimlerini ele almaz aynı zamanda kutsala ait tüm olguların (fenomenlerin) de mukayeseli bir şekilde ele alınmasını önemser. Disipline göre şehirler, sadece insanlar, sokaklar ve binalardan oluşan medeniyet alanları değildir. Aksine şehirler, aynı...

ARİF ÖĞRENCİ- ÖĞRETMEN

24 Kasım 2023 09:46

Aristoteles “ilk insanın öğretmeni Tanrı olmalı” der. Tanrı ile ilk karşılaşma “ilim” üzerine.. insanın Yüce Varlık ihtiyacı korku ile değil ilim ile başlar. Dinler Tarihi, ” İnsanın Yaratıcısına hayran kaldığı ilk şey “Sonsuz İIlahi Bilgidir” der…İnsan sonsuzluğu ve özgürlüğü ilim...

GENÇLİK VE MEVLİD KANDİLİ

26 Eylül 2023 09:54

Dinler Tarihine göre dinlerin örnek model olarak sunduğu iman veya inanç kalıpları veya dinamik figürleri, öncelikle tecrübe ve ritüel odaklı aslında davranış belirleyici çok boyutlu olarak dindar insanların eylemlerini, değer verici, ceza veya ödül belirleyici veya hayat sınırlandırıcı işlev görmektedirler....

LAFIZ VE MANA İLİŞKİSİ

27 Ağustos 2023 09:00

Dinler Tarihinde kutsal kitapların mana ve lafız arasında beşer ile yolculukları ilgi çekicidir. Her dini gelenek, kutsal kabul ettiği, muteber ve mukaddes saydığı bir metne veya külliyata sahiptir. Bu bazen doğrudan ilahi bir kelam olurken bazen de din kurucularının veya...

DİNLERİN GELECEĞİ

18 Ağustos 2023 09:30

İnsanlığın lehine çalışmalar yapmaya gayret eden Dinler Tarihi bu düzlemde sağlıklı bir fütürist bakış açısı sunma niyetindedir. Bu konuyla ilgilenen din bilimcilerine göre “din” kategorisi altında zikredilen tüm geleneksel sistemler için geleceğin kendisi, daima muğlak olmuş; korkucu, ortodoks olmayan, aksine...

Tevhide Meydan Okuyan Poli-Monoteizmler

4 Ağustos 2023 09:00

Dinler Tarihi boyunca başta İslam olmak üzere ilahi kökenli geleneklerin savunduğu anlamda aşkın ve yaratıcı bir varlığın mevcudiyetini benimseyen Tanrı tasavvuru olarak Tevhid iki önemli safhada gelişmişti. Bir tarafta pratiğin teorinin önünde olduğu, ahlakın inancı şekillendirdiği, Tanrı ile özdeş olan...

KERBELÂ…

28 Temmuz 2023 09:29

Hz. Hüseyin (ra) tarihteki tüm peygamberlerin, alimlerin, gazilerin batıl karşısındaki kıyamı ve devrimci ruhudur.. Hz. İbrahim(as)’dir.. Hz.Musa(as)’dir..Hz. Davud(as)’dur. Hz. İsa Mesih(as)’tir… Hz. Mustafa(sav) oluştur. Bütün temizliğiyle safiyettir. En görkemli haliyle tertemiz fıtrat, bozguncu zalime karşı cihat, imdat dileyen mazluma...

HİCRET VE HİCRİ YILBAŞI

21 Temmuz 2023 09:00

Hicret, müşriklerin eliyle zorla bir kovulma, yenilgi, sığınma bir savrulma veya çaresiz ve rotasız bir kaçış değil; en sade ifadeyle Mekke’yi nübüvvetten mahrum bırakmak karanlığa en somut haliyle gömmektir… Hicret göstermiştir ki Müşrik Mekke, Medine-i Nebinin alternatifi rakibi muadili ve...

Postmodern Çağda Müslüman Anatomisi

14 Temmuz 2023 09:29

Müslümanın eleştirel aklı, her türlü sosyalist zihniyetinden ötesinde her mazlumun ve her ezilenin yanındadır. Bir ideolojiden de öte pratik olarak ezenlere karşı devrimci bir akıldır. Bu akıl, Tevhid peşinde yaşanmış farklı dini tecrübe algılarını hoşgören, tarih içinde şirke bulaşmış ama...

Gerçek ve Sahte Aydın: Bilişsel Bir Mukayese

7 Temmuz 2023 09:00

İnsan, insanın geleceğidir.. Bir toplum da diğer toplumun geleceğinin yapıtaşlarından parçalar taşır. Aydın, sanıldığı gibi toplumun en alt tabakalarından veya kendisine mekan tayin ettiği kadar en üst tabakalarından çıkmaz. Aksine aydın, her iki kesimden ödünçler alarak oluşturduğu orta sınıfa ait...

Dinler Tarihi ve Kurban

23 Haziran 2023 09:31

Bayram yaklaşıyor. Biz Müslümanlara düşen ilk iş, Mübarek Kurbanımızı ile ücretini özdeş kılmayalım; mesela “senin hisse kaç bin tuttu? Veya “Sen payına kaç para ödediydin?” gibi Kurbanın manevi değerini maddi değerlerle mukayese etmeyelim. Dinler Tarihine göre medeniyetlerin manevi değerlerini maddi...

Boş Zamanı Olmayan Müslüman

16 Haziran 2023 09:38

Her gayr-i müslim kendi zamanını sahte ve bir o kadar batıl dünya formuyla yaşar. Hayat, tüm ihtişamıyla Müslümana sunulmuş bir nimettir. Yine İslam haricindeki geleneklere göre “şimdiki zaman” denen anlar dahil tüm tarih, “muhteşem gelecekten” doğar. Bir başka ifadeyle...

Peygamberlerin Davetçi Modellikleri

9 Haziran 2023 09:30

Günümüzde Müslüman bireyler için “birer davranış örneği”, “hayat inşa eden model” veya “yaşanmış İslam tecrübeleri” olarak kabul edilen peygamberlerin özgün davetlerinin bağlamsal mahiyetleri, İslam’a davetin doğasına uygun şekillenen ve inşa edilen pratik hayatlarıyla, karizmatik ilke ve ideal unsurlarıyla biçim kazanıp...

DİNLER TARİHİNDE MİSTİK BOYUT

2 Haziran 2023 09:16

Dinin en gizemli, en içkin ve en kozmik boyutudur. Dinin en önemli ilham edici ve enerji yayıcı tarafı olup aynı zamanda aşkın ve içkin boyutlarını aynı anda kucaklayan ve öze inebilmeyi amaçlar. Objektiflik ve sübjektiflik bu alanda tam olarak işlev...

Dinler Tarihinde Dinin Amel Boyutu

26 Mayıs 2023 09:22

Dinin tarihsel ve gelişmeci yönüdür. Bu boyut bize öğretir ki dinî bir gerçek, aslî yönünü sadece tarih içindeyken ortaya çıkarabilir. Din, tıpkı vahiy gibi kendini tarihsel düzlemde ifşa ederse insanlar için gerçekliğe ulaşabilir. Din bu boyutuyla tarihidir, tarih ise dinidir....

Dinin İman Boyutu

19 Mayıs 2023 09:30

Din, tıpkı insan gibi hem sade hem karmaşık bir kavramdır; Dinler Tarihçiler için “din kavramının” genel olarak iki temel özelliği göze çarpar; a. Kelime, geniş bir kullanım alanına sahip olması dolayısıyla tüm gündelik konuşmalara konu olacak ve maddi temsiller içinde...

Kültür Dinleri – Vahiy Dini

12 Mayıs 2023 09:16

Dinler Tarihine göre bir dini “saflaştırmak”, “ıslah etmek” veya “geliştirmek” bilim adamının değil, o dinin kurucusunun, önderlerinin veya peygamberinin görevidir. Dinî gelenekler, saflaştırma ve gelişme süreçlerine bağlı olarak “kültür dinleri” ve “vahye dayalı dinler” diye iki kısma ayrılmaktadır. Buradaki beşerin...

Dinler Tarihinde Peygamberlere Teolojik ve Fenomenolojik Yaklaşımlar

5 Mayıs 2023 09:27

Dinler Tarihine göre teorik açıdan genel anlamda peygamberler, her yönüyle aşkınlığın, tecrübe ettiği imanın ve aşıladığı umudun ve bulunduğu her yerde “kendini evinde hissederek” getirdiği dinin en pratik formlarıyla halihazırda mevcut olmasını, tüm insanların özgürlükten taviz vermeden onlara yönelmesini isterler....

Evrimci Tahrifatlar Karşısında Devrimci Peygamberler

28 Nisan 2023 09:30

Dinler Tarihine göre peygamberlik, sadece Yahudilik ile başlamaz. Bir başka ifadeyle monoteizm hakkındaki kutsal metinlerdeki bilgilerin, tekelci bir bakışla vahiy alan peygamberlerin kişisel çabaları olmadan anlaşılamayacağı fikri, hem teolojik açıdan hem de tarihsel açıdan doğru değildir. Aksine teolojik açıdan yeryüzündeki...

Kudüs’e Reel Politik Müslüman Bakışı

21 Nisan 2023 09:00

Müslümanlara göre elindeki sapanıyla “çoban”, “büründüğü zırhıyla” savaşçı, “tahtına oturan” kral ve “Zebur sahibi” bir peygamber olan Hz. Davud’un fethedip ismen “Şalom” olan sahte bir ilaha adanan müşriklere ait şehri gerçek kimliğine yani “Selam Yurduna” dönüştürmüştür. Bu mukaddes şehir, aynı...

Evanjeliklerin Tekelci Kudüs Hayali: Göksel Kudüs

14 Nisan 2023 10:03

İslam’ın üçüncü mukaddes beldesi Kudüs’e yönelik Yahudi tekelciliğinin yanında bir diğer meydan okuyucu teo-politik tekelci bakış, Hıristiyan aleminden gelmektedir. Hıristiyan dünyasında kiliseler içinde arasında Evanjelikler, Kudüs konusunda tekelci ikinci bir cepheye sahiptirler; bu akıma mensup olanlar, protestan ana akımı içinde...

Tarih Boyu Yıkıcı ve Siyonist Kıskaçta Kudüs-ü Şerif

7 Nisan 2023 10:00

Kudüs-ü Şerif veya Yahudilerin “barışın şehri adını verdikleri Yeruşalim, antik çağlardan günümüze kadar çok boyutlu anlamlarıyla bu özelliklere sahip nadir şehirlerden biridir. Kadim dünyada sıradan bir şehir iken İsrail peygamberlerinden Yuşa zamanında alınması için çaba gösterilen (Yuşa, 10/1-4) ama başarılı...

Kognitif Dinler Tarihi Perspektifinde Ramazan

31 Mart 2023 10:00

Dinler Tarihine göre bir dinî olgunun (fenomenin) üçlü zihinsel dünyası vardır; “öznel ve dindarca anlam (dogmatik)”, “tarihsel mukayeseli değer (fenomenolojik)” ve “nesnel, güncel ve bilinçli yorum (kognitif)”. Dinî gelenek içinde gerçek anlam, özünde “dindara ait anlamayı” içerdiğinden teolojik açıdan eşsiz,...

Dinler Tarihinde Oruç

24 Mart 2023 10:00

Seküler çağın insanı için orucun perhiz anlam ve değeri yüksektir; “sağlık ve zindelik” anlamlarına (midevi sıhhat, kolesterol düşürücülük, glikoz ayarlama, oftalmik kesafet, depresyon önleme, cinsel perhiz, bölgesel incelme, kilo dengesine) odaklanırken sağlık bozucu anlamlar (elektrolit ayarsızları, kardiyolojik semptomlar, yeniden beslenme...

Somut Dini Yapılardan Yapay Dindar Benliklere Dönüşümler

17 Mart 2023 09:30

Günümüzde, evrensel, mutlak ve tekelci/ dışlayıcı büyük hikayeleri olan ve ideolojik baskın olmayı esas alan sosyal kurum yapılarla kendini belli eden modern dönem din sosyolojilerinden yön değiştiren dini geleneklerde postmodern döneme geçiş süreciyle “dindarın bireysel öznesi” öne çıkmaktadır. Artık en...

İRFAN GELENEĞİMİZ VE KADIN

10 Mart 2023 10:00

Alemde zıtlıkların uyumlu birlikteliği mevcuttur. Kadim Çin kültürü kozmik bir küre içinde sembolik bir yarım küreyi Yin (dişi) diğer yarım küreyi ise Yang (erkek) unsurlarla ifade etmiştir. Bu iki parçada denklik ve uyumlu olabilmesi için beyaz ile sembolize edilen Yang’ın...

DİNLER TARİHİNDE EKSEN ÇAĞI

3 Mart 2023 11:00

Dinler Tarihinde cemaatin en yüksek seviyede gelişip kök saldığı, ruhbanların etkin hale geldiği dönem, kabile yapılarından çıkıp daha büyük ölçekli devletlerde cemiyetlerin özel kurumlar halindeki ortaya çıktığı safha olup “Eksen (Axial) Çağı” diye bilinmektedir. Bu terimi Alman filozof, din fenomenoloğu...

KUTSALIN SOSYAL TEZAHÜRLERİYLE İSLAM ÜMMETİ

24 Şubat 2023 09:00

Teorik inanç (iman), pratik ibadet (amel) ve mistik hissiyat (ihsan) olarak üç boyutlu tanımlanabilen “insanlığın din” olgusu, Yüce Yaratıcıya kişisel bir boyun eğme olduğu kadar sosyal yakınlaşma ve yardımlaşma gerektiren bir gerçekliktir. Dini tecrübeler yaşayarak Kutsal karşısında maddi ve manevi...

YATAY VE DİKEY KUTLU YOLCULUKLAR: İSRA ve MİRAÇ

17 Şubat 2023 09:56

1.) Kutsal’a doğru yatay yolculuklar veya İsra, fiziksel alemi önceleyen, dünya hayatını merkeze alan, maddeyi olumlayan kültürel sistemler için önemlidir. Yahudilik’te Hz. Musa’nın, Medyen’e gidişi, Sina dağına doğru gidişi, Yuşa peygamberle veya Salih Kul (Hızır) ile yolculukları, kadim Çin’de Konfüçyüs’ün...

Doğu-Batı Kültürleri ve İslam İrfanı

3 Şubat 2023 10:00

Medeniyet (civiltas), kelime olarak “şehirli medeni insan” üretme peşindeyken kültür (culture) ise daha mikro ölçekte “toprağı işleyen insan” gibi her şeyi kendisine mal etme sevdasındadır. Müslümanca bir kavram olan irfan ise insanın kendi derinliklerine indikçe Aziz Rabbini tanıyacağı garantisini vermektedir....

Sonraki sayfa »