Abdülaziz TANTİK

İnsan, yeryüzüne düşmüştür. Bu düşüş, ona yüklenen amacı gerçekleştirmeyi de içermektedir. Vahiy bunu bize deklare etmektedir. Yeryüzünde belirli bir süre yaşayacak ve sonra geri döndürüleceğiz. Bu açıklığa rağmen insanoğlu sanki hiç geri dönmeyecek gibi yaşamayı sürdürmeye çalışmaktadır. Bu yaşama çabası...

Tarih boyunca Müslümanlığın farklı katmanları ile yüz yüze geldiğimizi biliyoruz. İnişli ve çıkışlı bir zemine olan Müslümanlığın her zemin ve zamanda ise saf halini yaşayan birilerinin varlığı da müsellemdir. İmtihan olgusu içinde Müslümanlığın yanlış anlamalara meydan verecek şekilde yaşandığını tarihi...

Hayat, iniş çıkışlarla devam eder ve daimilik kazanır. İnsan yaşamında bu süreci izleyebildiğimiz gibi sosyal sürecini de görmek mümkündür. Hatta mevcut olan her türlü siyasi, kültürel, düşünsel, iktisadi ve toplumsal zeminlerde de bunu gözlemlemek mümkündür. İniş çıkışlar yaşamın vazgeçilmez özelliği...

Biliş sürecini duygu ve tecrübe şemasına sıkıştıran, aklı da kesinlik şemasına maruz kılan bir bilişsel süreç, sezgisel olanı yadsıyan ve bilinemez olana mahpus kılarak hakikat yolculuğu yapması mümkün görünmüyor. Sadece anla sınırlı, olanla belirlenen bir biliş süreci oluşu devre dışı...

Anlam, düşünce ve dil üzerine otantik bir deneme… Anlam, insanın yaşamını üzerine kurduğu zemin… Herhangi bir zemin anlam taşımıyorsa orada yaşamdan söz etmek mümkün görünmüyor. Anlamsızlık beraberinde bir kaotik zemin ve ruhsal bunalım oluşturur. Düşünce, anlamın önce kavramlara, oradan betimleme...

Genç bir göçmenin öldürülmesinin haberini okurken, istem dışı bir daralma ve acı kapladı yüreğimi. Bir insan nasıl bir başkasını hemde genç yaşta birini öldürebilir ki? Ama bu ilk değil, belki de son da olmayacak! Son dönemde siyasetçiler, eski bürokratlar, belediye...

Öyle bir zamanda yaşıyoruz ki, kendini bilgiç zanneden cahiller ile etraf dolu durumdadır. Bilginin birden fazla ayrımını yapmak mümkündür. Ama tek bir anlama ihtiva edilen bilgi; modern bilgi çeşitlerini kutsamak, cehaletin basamaklarından yukarı doğru bir tırmanma için yeter sebep hükmündedir....

Bir meseleyi ele alırken onu kendi bağlamı ve içinde yer aldığı dünya görüşünde anlamaya çalışmak evladır. Maalesef meseleye bu çerçeve içinde bakılmaktan uzaklaşan bir tartışma zeminine sahibiz. İki yönlü bir hata bolca yapılmaktadır. İlki, modern düşüncenin ürettiği ve dayattığı özgürlük...

İnsan, kendi tecrübeleri üzerinden kesinliğin mutlak anlamda mümkün olmadığını bilmektedir. İnsan ve yaratılış gibi devasa bir olgu ile karşı karşıya kaldığımızda bu durumu algılayacak ve idrake konu edinecek bir bilgi düzeyine erişmemiz imkânsızdır. Bu imkânsızlığı barındıran şey, insanın sahip olduğu...

Hayâ imandandır, yargısının nezdimizde oluşturması gereken duygu nedir? Bu soruya verilecek cevap bizim dünyada nerede durmamız gerektiğini de belirleyen bir konumu ihtiva eder. Modern dünya şeffaflık üzerine kuruludur. Şeffaflık üzere olmak, başkasına olduğu gibi görünmek anlamını taşıdığı gibi bir başkasını...

Modern birey, baş döndürücü bir hızla değişim yaşamaktadır. Bu değişim, salt hal ile değil düşünce zemininde de gerçekleşmektedir. Sürekli yeni bir halin içinde kendini kıvrılırken gördüğü için ona tam alışamadan yeni bir hale geçiş yapmaktadır. İşte bu baş döndürücü hal,...

Geçenlerde bir televizyon programında Üstün Dökmen bir soruya cevap verirken konu başörtülülere gelince, işte onların bazı mesleklerde taraf olacaklarına binaen görev almamaları gerektiği konusunda fikir beyan etti… Tabi ki bu insan, öğretim görevlisi olmuş, psikolojide profesör olmuş, kitaplar yazmış ve...

Önce bir eleştiri ile işe başlayalım: Başına İslami terimini koyduğumuz her şey İslami olmaz! Bir şeyin İslami olabilmesi için İslam’ın temel ilke ve kuralları ile mukayyet bir zemine sahip olması elzemdir. İslam’ın dünya görüşünü taşımayan ve İslami terimi kullanılan her...

Son birkaç gündür yine İsrail Gazze semalarına ateş düşürmektedir. Saldırıların ardı arkası kesilmiyor. Uluslararası hukuk bir tarafa en insani yan olan ‘Vicdan’a rağmen zulme devam ediyor. Hiçbir değerin geçerlilik kazanmadığı İsrail yönetiminine yönelik uluslararası sistemin ses çıkarmaması da beklenen bir...

Parçalanmış bir zihin ve hayat üzerinden Müslüman olmanın bütünlüğünü korumanın ne kadar zor olduğunu bugünün Müslümanlarının ahvaline bakarak anlayabiliriz. Parçalanmış şahsiyetler dini yaşamın kendisini de parçalamak konusunda cesur davranmaktadırlar. Müslüman sadece ibadetlerini yerine getiren biri gibi algılanmaktadır. Ya da tersinden...

İnsanlar ‘an’la o kadar meşguller ki yarına dair her hangi bir düşüncenin izine dahi rastlanmıyor. Hâlbuki bugün yaşadıklarımız ve tepki vererek karşıladığımız her şey yarına dair bize bir şey söylüyor. Farkında olmasakta hayat kendi ritmi üzere akıyor. Ve bu akış,...

Eğer bir değişim ve dönüşüm istiyorsanız öncelikli olarak yapmanız gereken şey; hicret etmeyi göze alabilmektir. Çünkü hicret etmek; bir insanın yaşadığı, tanış olduğu, sevdiği ve dostları olan insanları, çevreyi, evi, toprağı, oradan elde ettiği alışkanlıkları da terk edebilecek cesareti göstermesidir....

Müslümanların önünde duran en temel sorumluluk alanı; bugünü doğru okumak, dünü doğru idrak etmek ve bugünü şekillendiren düşünceyi doğru anlamaktır. Çünkü bu üçlü yapıyı doğru okumadığımız zaman, çözüm olarak öne süreceğimiz her olay, olgu, durum, konu, düşünce bizi çözümden uzaklaştırmakla...

Herhangi bir meşhur sözü veya cümleyi anladığını sanmak, insanı çoğunlukla yanıltır. ‘Âlimin ölümü âlemin ölümü gibidir’, sözü de bunlardan biridir. Bir ilkeyi,  temel yaklaşımı betimleyen bir cümleyi,  sembole dönüşmüş  çarpıcı bir sözü duyduğunuz andan itibaren aklınıza üşüşen şeylerden daha derin...

Rasim Özdenören, ‘Yedi Güzel Adam’dan biri 23 Temmuz 2022 de vefat etti. Edebiyat çevrelerinde öykücülüğü ve denemeleri ile bilinen bir kalemdi. Ama Müslüman gençlerin ağabeyi idi… Ben şahsen gözlerimi onun kitapları ile açtım. Neredeyse bütün kitaplarını okudum. Kendisiyle yüz yüze...

Din terimini felsefi sistemlerin ürettiği akıl üzerinden bir değerlendirmeye tabi kılmanın ciddi mahzurları vardır. Dini herhangi bir olgu gibi kabul ederek onun sözlük anlamı üzerinden yorumlamaya çalışmak, yanlış, doğru, eksik, fazla bir ayrıma tabi kılmadan sahih veya tahrif edilmiş olduğuna...

Müslüman olmanın sorumluluğu gereği her Müslüman öncelikle Allah’a karşı sorumluluğunu üstlenmelidir. Allah’a karşı sorumluluğu ise müslüman’ın Allah’ın kendisini yarattığı temel amaca uygun bir yaşamı önceleyerek var olma çabası içinde olmasını sağlamalıdır. Allah’ın insana yüklediği amacı gerçekleştirmenin yolu ise Müslüman olarak...

İslam, hayatın bütününe yönelik bir bakış sunar ve ona anlam yükler. Hayat anlamını İslam üzerinden bulur. Bu temel yaklaşım unutulmuş gibi görünüyor. İslam ayrı bir şey hayat ayrı bir şey gibi bir algı üzerinden hayatın bölümlenmesi yapılmakta ve seküler bir...

Her kültür ve inanç kümesinde özel günler vardır. Bu özel günlere ait özel ritüeller bulunmaktadır. Müslümanların da iki tane önemli bayramı vardır: Ramazan ve Kurban bayramları… Bu bayramlar Müslümanlar açısından önemli ve hem manevi bir sevinci ifade ederken aynı zamanda...

Müslümanların ömürlerinde bir kez de olsa yapmaları gereken ibadettir hac… Üzerinde pek fazla durulmaz! Ancak menkıbelere konu edinilir. Hâlbuki hac ibadeti kişisel ve tek başına yaşanabilecek çok güçlü bir duygu durum deneyimidir. Yani bir Müslüman hacca gittiğinde ilk yaptığı şey;...

İnsanın veya varlığın kendi düzlemi içinde düz bir çizgi olarak varlığını koruduğunda ve sürdürdüğünde kendisi olarak varlık kazanır ve kendisinin yaratılışının amacını tam olarak yerine getirebilir. Bu noktada yabancılaşma varlığın kendisine yabancılaşmasının zeminidir. İnsan, yaratılış amacını yerine getirme hedefine matuf...

Yaşadığımız çağın kültürü insanı tek biçimliliğe mahkûm etmeye ayarlı bir kültürdür. Farklılıklara saygı altında bile tek biçimliliği inşa etmektedir. Bu kültürün çoğul karakteri de tek biçimlilik ile sınırlandırılmıştır. Onu aşmaya yönelik çalışmalar olmakla birlikte kendi iç paradigmasından neşet eden bu...

Modern düşünce, Hristiyanlığı Protestan Mezhebi hareketi ile değişime uğratmıştır. Luther ve Kalvin gibi reformist aydınlar, dindarlar Hristiyanlığın ruhi boyutunu dünyevi boyut ile değişime hazırlayarak bugünkü Hristiyanlığı mümkün kılmıştır. Artık bugünün Hristiyanlığı ile Ortaçağ Hristiyanlığı arasında dağlar kadar fark vardır. Benzer...

90lı yıllarda en çok kullanılan kavramların başında şeriat kavramı vardı. Lehte veya aleyhte hep kullanılan, gündeme gelen bir kavram olarak şeriat, çatışmanın temelini de oluşturuyordu. Süreç içinde bu kavram unutulmaya terk edildi. Bugün ise nerede ise hiç gündeme gelmez oldu....

Bir temel soru ile başlayalım: Değerler kurumsallaşma özelliği taşır mı? Değer ve kurum iki ayrı olgu olarak düşünülmelidir. Değer, insanı aşan bir boyutu içerir. Kurum ise insan tarafından değer üzerinden üretilen bir olguya tekabül eder. Değer kendi başına bir anlam...