Prof. Dr. Celal KIRCA

16.10.2021

Allah Teâlâ, Hz. Peygamber’den insanlara “Bana, dini Allah’a has kılarak O’na kulluk etmem emredildi” demesini ister, o da hiç şüphesiz bu emrin gereğini yerine getirir ve ümmetine örnek olur. Hz. Peygamber, bir gün namaz kılmak amacıyla Kâbe’ye gelir ve etrafına...

İNSAN HER DUYDUĞU HABERE İNANMALI MI?

09.10.2021

İnsan, bir haberi ilk defa duyduğunda ne yapar? Genellikle duygularına, bilgi birikimine, ön yargılarına veya ideolojik tavrına ve bakış açısına göre ya kabul, ya da ret eder. Bununla birlikte meslek icabı basın mensuplarının dışında çok az insan, haberin kaynağını araştırma...

BİR DÜŞÜNCE SORUNU OLARAK ÖN YARGI

02.10.2021

Ön yargı, insanın davranışlarını etkileyen önemli faktörlerden birdir. “ Bir kimse veya bir şeyle ilgili olarak belirli şart, olay ve görüntülere dayanarak önceden edinilmiş olumlu veya olumsuz yargı, peşin yargı, peşin hüküm, peşin fikre” ön yargı denilmektedir. Bir başka...

SERVET ŞIMARIKLIĞI YA DA AHLAKÎ ÇÖKÜŞTE BİR GÖSTERGE

25.09.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Atalarımız, edindiği engin tecrübelerin neticesinde, “Balık baştan kokar” sözüyle, toplumdaki bozulmanın, ahlakî çöküşün, her türlü yozlaşmanın, aşağıdan değil yukarıdan; alttakilerden değil, üsttekilerden başladığını ifade etmişlerdir. Kur’an da bize bunun bir sosyal gerçeklik olduğunu haber verir. Nitekim...

HASBÎLİKTEN HESABÎLİĞE SAVRULMAMAK

18.09.2021

Kur’an-ı Kerim’de Peygamberlerin, görevlerini insanlardan her hangi bir ücret almadan yaptıkları anlatılır. “Sizden hiçbir ücret istemiyorum. Benim ücretim yalnızca âlemlerin Rabbine aittir” ayeti ve benzeri diğer ayetler bunu ifade eder. Ayrıca isim zikretmeksizin bazı sahabîlerin,“Biz sizi yalnız Allah rızası için...

KARZ-I HASEN: SOSYAL HAYATIMIZIN BİZE UNUTTURDUĞU BİR KAVRAM

11.09.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Kur’an, Müslümanın zorunlu ve gönüllü olarak yapması gereken yardımlardan söz eder ve bunları da, zekat, infak, sadaka ve karz-ı hasen olarak açıklar. Karz, “Geri ödenmek üzere verilen mal veya birine ödünç/borç verme” demektir. Karz-ı hasen ise,...

KENDİN “OLMAK YA DA OLMAMAK”

28.08.2021

Prof. Dr. Celal Kırca İnsan, bu dünyaya bir aileye, bir topluma, bir coğrafyaya ve bir tarihe aidiyeti ile gelir. Zamanla içinde yaşadığı toplumun kültürü ve dini ile tanışır; ilgisi ve bilgisi nispetinde de bunlarla olan ilişkisini geliştirir. Bu da onda...

KUR’AN’Î DEĞERLERLE NE KADAR UYUMLU YAŞIYORUZ?

22.08.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Değer, “Bir şeyin önemini belirlemeye yarayan soyut ölçü, kıymet” olarak tanımlanır. Önem ise,” Bir şeyin nitelik veya nicelik bakımından değerli olma durumu, ehemmiyet” demektir. Kısaca değerli olanla önemli olan arasında ince bir farkın olduğu görülür. Daha...

İSRAF, SADECE YİYECEKLERİ ÇÖPE ATMAK MI?

07.08.2021

Prof. Dr. Celal Kırca “İsraf haramdır” deyip de, bu sözün gereğini yapmayan nice Müslümanın varlığına şahit oluyoruz. Ne demek istediğimi daha iyi anlatabilmem için Prof. Dr. Saffet Solak Bey’in Amerika’da master yaptığı yıllara ait bir anısı nakletmek istiyorum. Saffet...

ALLAH TASAVVURU: DİNÎ HAYATIMIZI ŞEKİLLENDİREN TEMEL ETKEN

22.07.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Allah Teâlâ, “Sabırlı yirmi kişinin iki yüz, sabırlı yüz kişinin bin kişiyi yendiğini/yeneceğini” söyleyerek, inancın/imanın gücüne dikkatimizi çeker. Bunun pek çok örneğini tarih sahnesinde ve günlük hayatta görmek mümkündür. Bilindiği gibi tıpta da “Plasebo etkisi” adı...

Din-bilim ilişkisi üzerine düşünceler

09.06.2021

Günlük konuşmalarımızda zaman zaman "Yanlış anlaşıldım", "Onu kastetmemiştim", "Onu demek istememiştim" vb. sözlerin sıkça söylendiğine şahit olmuşuzdur.

“Din”i anlamada “İki Değerli Mantık” türüne mahkûm olmak

27.05.2021

İslamiyet dinimizi doğru anlamak için Aristo mantığı da denen ikili değerli temel mantık yetersiz kalabilir. Yazarımız Prof. Dr. Celal Kırca'nın görüşü.

Hz. Muhammed’i “Üsve-İ Hasene” kişiliği ile tanımak

21.05.2021

Doğru ve sağlıklı bir din anlayışı, ancak doğru bir peygamber anlayışına, doğru bir peygamber anlayışı da doğru bir Kur’an tasavvuruna, doğru bir Kur’an tasavvuru da doğru bir Allah tasavvuruna bağlıdır.

Kul Hakkı

13.05.2021

Prof. Dr. Celal Kırca “Hak” kavramı, “gerçek, sabit ve doğru olmak, gerekmek, bir şeye yakînen muttali olmak, sabit, doğru, varlığı kesin olan şey” anlamlarına gelir. Varlığı kesin ve mutlak gerçek olduğu için Allah’ın bir adı da “Hak” tır ve “Cenab-ı...

İnfak: sosyal yapımızın kilit taşı

06.05.2021

Dün olduğu gibi bugün de sıkıntılara ve çalkantılara maruz kalan sosyal yapımız ve sosyal hayatımız, bütün olumsuzluklara rağmen yıkılmadan ayakta durabiliyorsa, bunu -büyük - ölçüde- insanı iyiliğe sevk eden İslam’ın, “infak” anlayışına borçludur. Çünkü ...

Çevre ahlakı

27.04.2021

Çevremizi kirletmemeli, yakmamalı, yıkmamalı, tahrip etmemeli, kurulu düzeni bozmamalı, çevre kirliliğine neden olacak davranışlardan uzak kalmalıyız. Onun için tabiatı ölçülü ve dengeli kullanmalı, temiz tutmalı ve bu konudaki ahlakî sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz. Dolayısıyla ekolojik dengeyi korumak için hayvan...

Yol ayırımında insan: Ya şâkir ya nankör

20.04.2021

Prof. Dr. Celal KIRCA Yüce Yaratıcı, yarattığı kulunu elbette en iyi bilendir. En iyi bildiği içindir ki insanın fıtratında “minnet” duygusu ile birlikte “nankörlüğün” de bulunduğunu ifade ederek, “Biz insanı karışık bir sudan( döllenmiş yumurtadan) yarattık. Onu halden hale, şekilden...

Oruç: Takvaya yolculuk

14.04.2021

Kur’an-ı Kerîm, muhtevası ve kapsadığı konular itibariyle, kurallar emredici, ahlakı güzelleştirici ve insanları hidayete erdirici bir mahiyet arz eder, Bu nedenledir ki, onun muhatabı, her yönüyle insandır.

Aile kurumunun temel değerleri

08.04.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Aile, cinsiyet farkı olan iki kişinin, hayatlarını bir ömür boyu birleştirmek üzere kurdukları kurumun adıdır. Her kurum gibi ailenin de dayandığı bir takım temel değerler mevcuttur. Bu değerler arasında kültürel, hukuki, ekonomik, sosyal ve psikolojik olanları...

Müsamaha: Mâzide kalan bir değer

31.03.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Müsâmaha, aile başta olmak üzere toplumda bir arada yaşamayı sağlayan temel değerlerden biridir. “Kolaylık göstermek, yumuşak davranmak, hatayı görmezlikten gelmek” anlamlarına gelir. Günlük dilde ise daha ziyade Farsça kökenli bir kavram olan hoşgörü kullanılmaktadır. Hoş...

TEFRİKA: BİR ÇIKMAZ SOKAK

24.03.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Allah Teala,“Kendilerine açık deliller geldikten sonra ihtilaf edenler ve tefrikaya düşenler/ayrılanlar gibi olmayın”; “Toptan Allah’ın ipine sarılın, tefrikaya düşmeyin”, “Şüphesiz bu, benim dosdoğru yolumdur. Buna uyun. (Başka) yollara sapmayın. Zira o yollar sizi Allah’ın yolundan ayırır....

Teârüf: Hayata yansıtılamayan bir kavram

17.03.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Allah Tealâ, “Ey İnsanlar! Biz sizi bir erkek ve bir kadından yarattık, teârüf/birbirinizle tanışmanız için milletlere ve kabilelere ayırdık. Allah katında en üstününüz, takva sahibi olanınızdır” buyurmaktadır. Ayette yer alan “teârüf”, birbirini tanıma/tanışma ve bir şeyi ...

Sözü güzel eylemek

10.03.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Güzellik, Kur’an ve hadislerde “ihsan” ve “ cemal” kavramları ile ifade edilir. İhsan, “güzel olmak” anlamına gelen hüsn kökünden üretilmiş bir kavramdır. Kur’an’da iki anlamda kullanılmıştır: 1. Başkasına iyilik etmek, 2. “Yaptığı işi güzel yapmak”. Dolayısıyla...

Bir kişilik sorunu: Yalan konuşma

04.03.2021

Prof. Dr. Celal Kırca Allah Teâla, “Ey iman edenler, eğer bir fâsık size bir haber getirirse, onun iç yüzünü araştırın, yoksa bilmeden bir kavme karşı kötülük edersiniz de sonra pişman olursunuz“ buyuruyor ve “fâsık” ın getirdiği haberin, araştırılmasını istiyor. Muhtelif...

Değerler Çatışması

25.02.2021

Prof. Dr. Celal Kırca İnsanlık, tarihî süreç içinde devrim niteliğinde üç önemli aşamadan geçerek bugünkü kültürel, sosyal ve ekonomik seviyesine ulaşabilmiştir. Bu üç önemli aşama sırasıyla tarım, sanayi ve bilişim dönemleridir. Her dönem kendi toplum yapısını, kültürel dokusunu ve medeniyet...

Yeryüzünde Halife olmak

17.02.2021

Kur’an’dan yeryüzü yaşanır hale geldikten sonra Allah Teâlâ’nın, “Ben bir beşer yaratacağım” diyerek Hz. Adem’i yarattığını; sonra da onu “yeryüzünde halife olarak görevlendirdiğini”; bu görevi yapabilmesi için de gökteki ve yerdeki bütün varlıkları onun emrine verdiğini/musahhar kıldığını; bundaki amacının da ...

Allah’a kul olmak

10.02.2021

Prof. Dr. Celal Kırca İnsan-Allah ilişkisinde Allah, konumu itibariyle hâlık, rab ve ilahtır; insan ise kuldur, görevi de kulluktur. Kulluk, insanın doğumundan ölümüne kadar hayatının her alanını kuşatan ve kapsayan bir hayat tarzdır ve bu hayat tarzını Allah’ın buyrukları...

“Nefsini tanrı edinmek”

05.02.2021

Prof. Dr. Celal Kırca “Heva”, nefsin bir şeye, genellikle kötü şeylere meyli olarak tanımlanır. Bir başka ifade ile heva, “nefsin, akıl ve din tarafından yasaklanan kötü arzulara karşı olan eğilimi” veya “doğruluk, hak ve faziletten saparak haz ve menfaatlere yönelmesidir”...

Müslüman kimlik ve kişilik

28.11.2020

“Toplumsal bir varlık olarak insana özgü olan belirti, nitelik ve özelliklerle birinin belirli bir kimse olmasını sağlayan koşulların tümü” olarak tanımlanan kimlik, “Kim?” sorusunun cevabı olarak da açıklanabilir. Kişilik ise “Bir kimseye özgü belirgin özellik; tinsel ve ruhsal niteliklerin tümü;...

Doğrusu Hangisi: “Allah Aşkı” mı, “Allah Sevgisi” mi?

14.11.2020

Doğruluğun ölçütünü, zaman, mekan ve şahıslarda arama yerine, Hz. Ali’nin “Hakikati insanlarla tanımayın, önce hakikati tanıyın ki, insanları onunla tanıyasınız” sözünde olduğu gibi ilke ve kurallarda aradığımızda, doğru yöntemi de öğrenmiş ve uygulamış oluruz. Zira amaçlarımızın doğruluğu kadar, o amaçlara...

Sonraki sayfa »